Co to jest faktoring?
Faktoring jest usługą, w której faktor (firma świadczącą usługi faktoringu) kupuje wierzytelność (faktura o nieprzeterminowanym terminie płatności), zajmuje się ich finansowaniem oraz zarządzaniem. Faktorant (Twoja firma) w zamian za to otrzymuje zapłatę - na początku jest to zaliczka uzależniona od warunków umowy faktoringowej, a po uregulowaniu wszystkich należności przez dłużnika faktoringowego, pozostałą część kwoty.
Faktor może świadczyć także inne, dodatkowe usługi: monitoring płatności, prowadzenie rozliczeń czy pomoc w windykacji należności itp.
Zasady działania faktoringu, można rozpatrywać z dwóch punktów widzenia - przedsiębiorstwa (faktorant) oraz instytucji finansowej (faktora). Dla przedsiębiorstwa faktoring oznaczać będzie poprawienie płynności finansowej firmy. Dzięki sprzedaży wierzytelności (faktury) o odroczonym terminie płatności firma uzyskuje pieniądze szybciej niż zapłaciłby je kontrahent - ma to olbrzymie znaczenie w przypadku faktur o długim terminie płatności 60, 90 a nawet 180 dni. Z tej perspektywy faktoring to sposób finansowania kredytu kupieckiego udzielonego odbiorcom. Natomiast z punktu widzenia instytucji finansowej, faktoring polega na nabyciu wierzytelności pieniężnej, która jest nieprzeterminowana.
Jak w praktyce działa faktoring?
Wyspecjalizowana instytucja finansowa (bank albo firma faktoringowa) odkupuje faktury od swojego klienta, a następnie przekazuje na jego konto gotówkę, która jest częścią odkupionych należności. Oprócz samego finansowania faktoring może obejmować również odzyskiwanie należności. Za świadczone usługi pobierane jest wynagrodzenie, najczęściej w postaci prowizji - zazwyczaj jest to określony procent od wartości faktury.
Podmioty uczestniczące w transakcjach faktoringu:
- przedsiębiorca (faktorant) jest zbywcą wierzytelności
- instytucja finansowa (faktor) - bank lub inna instytucja finansowa, która nabywa wierzytelność
- dłużnik faktoringowy - kontrahent faktoranta, który zobowiązany jest do zapłaty na jego rzecz określonego świadczenia
Przykład działania mechanizmu faktoringu (faktoring jawny):
- Wystawiasz kontrahentowi fakturę za sprzedane produkty lub usługi.
- Przekazujesz fakturę do firmy faktoringowej.
- Faktor (firma faktoringowa) przeprowadza weryfikację faktury i kontrahenta.
- Faktor (firma faktoringowa) przelewa od razu na Twoje konto tzw. zaliczkę (zwykle od 50% do 90% wartości brutto z faktury).
- Twój kontrahent płaci w wyznaczonym terminie za wystawioną fakturę przelewając pieniądze na konto faktora.
- Po otrzymaniu pełnej kwoty z wystawionej faktury, faktor wypłaca Ci resztę środków oraz pobierają swoją prowizję.
Faktoring jest bardzo dobrym rozwiązaniem jeśli:
- stosujesz odroczone terminy płatności (tzw. kredyt kupiecki),
- poszukujesz zewnętrznych źródeł finansowania swojej działalności innych niż bankowy kredyt obrotowy,
- chcesz zabezpieczyć się przed niewypłacalnymi kontrahentami,
- zależy Ci na utrzymaniu płynności finansowej,
- masz stałe grono odbiorców, których obsługujesz w sposób cykliczny.
Ile kosztuje faktoring?
Zasadniczo koszty faktoringu ponosi faktorant (Twoja firma). Na koszt usługi faktoringu mogą składać się:
- opłata aranżacyjna (zwana też administracyjną) jest opłatą za rozpatrzenie wniosku, sporządzenie dokumentacji albo administrowanie umowy - często firmy windykacyjne zezygnują z tej opłaty,
- prowizja (koszty finansowania) - zazwyczaj wynoszą od 0,2% do 4% (informacje na temat różnych ofert znajdziesz w naszym rankingu firm faktoringowych powyżej),
- odsetki naliczane od wypłaconej zaliczki (ustalane w oparciu o obowiązujący WIBOR),
- opłata od monitów, przypomnień i wezwań dyscyplinujących kontrahentów do terminowej zapłaty,
- opłata od niewykorzystania zadeklarowanego obrotu (w wielu firmach ona nie występuję).
Wysokość opłat faktoringu uzależniona jest również od wartości i ilości wierzytelności, a także od długości okresu między wypłaceniem zaliczki przez firmę faktoringową a terminem płatności faktury przez kontrahenta.
Rodzaje faktoringu
Rodzaje faktoringu wyróżnia się głównie na podstawie kryterium konsekwencji, jakie powstają z powodu braku płatności ze strony nabywcy:
- Faktoring niepełny (niewłaściwy, z regresem) - jest to faktoring, w którym faktorowi (instytucji finansowej) przysługuje roszczenie do faktoranta (dłużnika) o zwrot wypłaconych przedsiębiorcy środków z jednoczesną zwrotną cesją wierzytelności. Faktor (firma faktoringowa) nie przejmuje na siebie ryzyka braku płatności ze strony nabywcy. Przedsiębiorca przekazuje firmie faktoringowej wystawioną fakturę, a ta przelewa pieniądze na konto przedsiębiorcy. Jeśli kontrahent nie opłaci faktury to przedsiębiorca jest zobowiązany do zwrotu środków firmie faktoringowej.
- Faktoring pełny (właściwy, bez regresu) - w przeciwieństwie do faktoringu niewłaściwego, faktorowi nie przysługuje roszczenie regresowe o zwrot niespłaconych kwot przez nabywcę. To faktor przejmuje ryzyko za niewypłacalność dłużnika faktoringowego. W tym przypadku przedsiębiorca przekazuje firmie faktoringowej wystawioną fakturę, a ta przelewa pieniądze na konto przedsiębiorcy. Całe ryzyko związane z niezapłaceniem faktury bierze na siebie instytucja faktoringowa.
- Faktoring mieszany - łączy w sobie elementy faktoringu właściwego i niewłaściwego. Polega on na tym, że w niektórych przypadkach faktor (firma faktoringowa) ma możliwość dochodzenia roszczenia od faktoranta (Twojej firmy). W jakich przypadkach regres przysługuje, określa dokładnie umowa. Zazwyczaj jednak ryzyko związane z wierzytelnością podzielone jest w ten sposób, że faktor nie ma regresu w przypadku niewypłacalności dłużnika, a w pozostałych przypadkach tak.
Rodzaje faktoringu można również podzielić ze względu na siedzibę nabywców:
- faktoring krajowy, w którym nabywcami są wyłącznie podmioty krajowe
- faktoring eksportowy, który dotyczy współpracy z podmiotami zagranicznymi
Rodzaje faktoringu ze względu na moment zawiadomienia dłużnika o zawartej umowie faktoringowej:
- Faktoring jawny (otwarty) - kontrahent wie o współpracy z firmą faktoringową i powinien wyrazić zgodę na cesję praw do wierzytelności.
- Faktoring tajny (cichy) - dłużnik nie jest informowany fakcie współpracy z firmą faktoringową.
- Faktoring półotwarty - dłużnik zostaje poinformowany o zawarciu umowy faktoringowej wówczas, gdy otrzyma wezwanie do zapłaty od faktora.
Oprócz powyżej wskazanych rodzajów faktoringu, można wyróżnić również inne szczegółowe rozwiązania:
- faktoring ubezpieczony, który polega na poszerzeniu usługi faktoringowej o ubezpieczenie z powodu braku płatności ze strony nabywcy
- lojalnościowe programy faktoringowe są to programy finansowania organizowane przez nabywców dla grupy swoich dostawców
- faktoring odwrócony, który polega na nabyciu wierzytelności na wniosek nabywcy, a nie sprzedającego.
Więcej na temat rodzajów faktoringu znajdziesz w artykule: Rodzaje faktoringu
Umowa faktoringowa
Umowa faktoringowa jest z prawnego punktu widzenia umową nienazwaną, którą można zawrzeć na podstawie zasady swobody umów z art 353 Kodeksu cywilnego. Jako, że nie ma określonych prawnie wymagań, co do elementów koniecznych w treści umowy, można kształtować ją w zasadzie dowolnie. Zazwyczaj jest tak, że umowa faktoringu składa się z elementów cesji wierzytelności, dyskonta wierzytelności oraz umowy sprzedaży.
Więcej na temat umowy faktoringowej przeczytasz w artykule: Umowa faktoringowa
Umowa faktoringu zazwyczaj zawierana jest na czas nieokreślony, co nie powoduje potrzeby jej ciągłego odnawiania. Umowę możesz wypowiedzieć z zachowaniem określonego w umowie okres wypowiedzenia.
Samo zawarcie umowy jest dosyć szybkim procesem, ponieważ nie oceniana jest w niej zdolność kredytowa, a jedynie to, czy w danej sytuacji u przedsiębiorcy występują przyczyny, które utrudniają skuteczne ściąganie swoich należności.
O zawarciu umowy faktoringu należy powiadomić swoich kontrahentów. Jest to ważne, ponieważ na jej podstawie Twoje prawa przeniesione zostają na faktora i od tego momentu to on zajmuje się regulacją należności. Od tego momentu płatności za faktury Twój kontrahent będzie przekazywał już bezpośrednio na konto faktora, a nie na Twoje.
Głównymi formami zabezpieczenia w umowie faktoringowej są: faktury (wierzytelności) oraz weksel. Weksel nie jest zawsze wymagalny, a jego wystawienie możesz zostać poproszony jeśli firma faktoringowa uzna, że z obsługą Twojej firmy wiąże się podniesione dla niej ryzyko.
Zobacz także artykuł:
- Firma faktoringowa - co wziąć pod uwagę przy jej wyborze?
Kiedy faktoring jest dobrym rozwiązaniem?
Faktoring nie zawsze musi okazać się idealnym wyjściem z problemów związanych z niewypłacalnością Twoich kontrahentów. Jednak co najmniej w kilku przypadkach może być dobrym rozwiązaniem na rozwiązanie kłopotów.
Przede wszystkim faktoring sprawdzi się, gdy firma nie posiada odpowiedniej zdolności kredytowej, a nie może wypracować płynności finansowej. Oddanie swoich należności pozwoli na uregulowanie najpilniejszych zobowiązań. Inną sytuacją będzie problem z zarządzaniem należnościami - chodzi tutaj o problemy z kontrahentami, którzy nie spłacają swoich należności w odpowiednim terminie, przez co rodzą się problemy z własnymi zobowiązaniami. W przypadku faktoringu, taki problem biorą na siebie faktorzy i to oni dbają o to, żeby środki pieniężne we właściwych terminach spływały od kontrahentów.
Co się dzieje gdy kontrahent nie zapłaci faktury?
Jeśli Twój kontrahent nie ureguluje na czas wystawionej faktury to uruchomiona zostanie w stosunku do niego standardowa procedura windykacyjna. W pierwszym etapie realizowana jest tzw. windykacja polubowna - kontrahent zostanie poinformowany o zaległości drogą telefoniczną. Ustalony zostanie nowy termin płatności lub na przykład płatność zostanie rozłożona na raty. Jeśli dłużnik nie dotrzyma terminu i nie zapłaci to wysłane zostanie do niego wezwanie do zapłaty. W kolejnym etapie podjęte zostaną już kroki w ramach postępowania sądowego oraz egzekucji długu z majątku dłużnika.
Pamiętaj! Firma faktoringowa może przyjąć wyłącznie te faktury, których termin płatności jeszcze nie minął. Jeśli termin płatności minął, a kontrahent nie zapłacił to musisz podjąć windykację długu we własnym zakresie.
Jeśli kontrahent nie dokonał ostatecznie płatności to w zależności od rodzaju faktoringu (pełny, niepełny, mieszany) możesz zostać wezwany przez firmę faktoringową do zwrotu przelanej zaliczki za niezapłaconą fakturę. Jeśli jednak faktor wziął na siebie ryzyko wystąpienia takiej sytuacji to cała procedura odzyskania długu leży już po jego stronie.
Zalety i wady faktoringu
Faktoring z dnia na dzień staje się coraz bardziej popularną alternatywą kredytu dla przedsiębiorców, którzy nie mają zdolności kredytowej, jak również dla stabilnych przedsiębiorstw, które szukają środków do zapewnienia sobie płynności finansowej w firmie. Jak każda usługa, tak i faktoring ma swoje wady i zalety - poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich.
Zalety faktoringu:
- poprawa płynności finansowej przedsiębiorstwa - otrzymasz pieniądze niemal natychmiast po przekazaniu faktury faktorowi
- stały i szybki dopływ kapitału obrotowego
- faktoring nie obciąża budżetu firmy w takim stopniu jak kredyt obrotowy czy pożyczka bankowa
- prosta procedura - uruchomienie usługi faktoringu jest znacznie szybsze i wymaga mniej dokumentacji niż w przypadku starania się o kredyt w banku
- w faktoringu nie stosuje się zabezpieczeń (np. hipoteki, zastawu), tak jak w przypadku kredytu bankowego
- dostępność dla mniejszych firm niemających zdolności kredytowej
- możliwość przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika na faktora
- możliwość wydłużenia terminu płatności za sprzedaż towarów i usług - dzięki temu wzrasta Twoja konkurencyjność na rynku
Wady faktoringu:
- mogą pojawić się dość wysokie koszty obsługi - szczególnie w przypadku faktoringu bez regresu
- nie można finansować sprzedaży detalicznej, gotówkowej i komisowej
- obowiązek zwrotu zaliczki otrzymanej wcześniej od faktora w przypadku zwłoki spłaty faktury przez dłużnika faktoringowego
- mozliwe pogorszenie relacji biznesowych z kontrahentami
Dzięki zawarciu umowy faktoringu, przedsiębiorca zapewnia sobie źródło finansowania oraz uzyskuje wsparcie w zarządzaniu wszelkimi należnościami. Faktoring jest dobrym rozwiązaniem w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo potrzebuje szybkiego sposobu finansowania, a nie ma zdolności kredytowej bądź nie jest w stanie udzielić stosownych zabezpieczeń. W takim przypadku zawarcie umowy faktoringu będzie zdecydowanie prostsze niż na przykład umowy kredytu. Tak więc, gdy jesteś przedsiębiorcą, który ma problem ze ściągnięciem należności z faktur, faktoring może być dla Ciebie idealnym rozwiązaniem.
Nasz ranking firm faktoringowych zawiera aktualene oferty faktoringu - z dostępnej listy możesz wybrać nalepszą dla Ciebie ofertę.
Oceń ten artykuł:
Zobacz także artykuły podobne:
Przydatne linki:
- Numer NIP
- Jednoosobowa działalność gospodarcza
- Jak napisać biznesplan
- Jak wybrać najlepsze konto dla firmy?
- Numer REGON
- Spółka cywilna
- Dotacje z Urzędu Pracy na założenie firmy
- Ranking kont bankowych
- Podatek VAT
- Spółka jawna
- Dotacje z UE na otwarcie własnej firmy
- Program do wystawiania faktur
- Składki ZUS
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- Kto, kiedy i gdzie może założyć firmę
- Faktoring
- Podatek PIT
- Spółka partnerska
- Franczyza
- Dlaczego warto zastrzec znak towarowy?
- Podatek CIT
- Spółka komandytowa
- Działalność nierejestrowana, czyli firma na próbę
- Samozatrudnienie