CIT - podatek dochodowy od osób prawnych
Kto podlega podatkowi CIT?
Podatek CIT - to podatek dochodowy od osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych określa, kto jest podatnikiem podatku CIT:
- osoby prawne, czyli jednostki powołane do określonych celów i które są uznawane za odrębny podmiot, np. przedsiębiorstwa, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia, banki, spółki kapitałowe (spółka z o. o. i spółka akcyjna)
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek osobowych. Oznacza to, że podatnikami podatku CIT w tej grupie będą spółki kapitałowe w organizacji, spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP. Podatnikami podatku CIT nie są natomiast spółki osobowe - spółka cywilna, spółka jawna, spółka partnerska i komandytowa.
- podatkowe grupy kapitałowe - są to grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego, które mają osobowość prawną i funkcjonują w związkach kapitałowych
- spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli prawo tego państwa traktuje je jako osoby prawne i podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.
Nie wszystkie podmioty będącymi osobami prawnymi są zobowiązane do płacenia podatku dochodowego od osób prawnych. Zwolnienia podmiotowe - bo tutaj o nich mowa - dotyczą:
- funduszy inwestycyjnych
- funduszy emerytalnych
- organizacji pożytku publicznego
- organizacji kościelnych
- spółek prowadzących działalność w specjalnych strefach ekonomicznych
Podobnie, jak w podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek podatkowy w podatku CIT można podzielić na:
- nieograniczony, któremu podlegają podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP. Wiąże się on z odprowadzaniem podatku od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
- ograniczony, któremu podlegają podatnicy niemający siedziby lub zarządu na terytorium RP - opodatkowanie w takim przypadku dotyczy tylko dochodów uzyskanych na tym terytorium.
Należy pamiętać, że podatek CIT nie dotyczy wszystkich rodzajów działalności, nawet jeżeli jest ona prowadzona przez osobę prawną lub inną jednostkę, na którą wskazują przepisy podatkowe. Są to tak zwane zwolnienia przedmiotowe, które dotyczą:
- przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem działów specjalnych produkcji rolnej
- przychodów z gospodarki leśnej
- przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skuteczniej umowy
- przychodów (dochodów) przedsiębiorców żeglugowych opodatkowanych podatkiem tonażowym
Od czego płaci się podatek CIT?
Zasadniczo, podatek CIT płaci się od dochodów, bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich został on uzyskany. Dochodem, tak jak przy podatku PIT, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym.
Odwrotną sytuacją do dochodu jest strata, która oznacza, że w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodu były wyższe niż sam przychód. W takim przypadku, podatnik może obniżyć swój dochód o wysokość straty przez kolejne 5 lat podatkowych, z tym że wysokość tego obniżenia nie może przekroczyć 50% tej straty.
Przykład:
Adam w 2016 roku poniósł stratę w wysokości 10 000 zł, natomiast w 2017 roku wypracował dochód w wysokości 8 000 zł. Oznacza to, że poniesioną stratę z 2016 roku może on odliczyć od dochodu przez następne 5 lat, ale odejmowana stratamw danym roku nie może przekroczyć 50% jej wysokości, czyli w tym przypadku 5 000 zł.
W niektórych wypadkach możliwe jest opodatkowanie podatkiem CIT przychodów:
- przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, np. dywidend
- przychodów zagranicznych z tzw. należności licencyjnych, np. z odsetek
Podatkowi dochodowemu od osób prawnych nie podlegają dochody przeznaczone na realizację wskazanych celów społecznie użytecznych, które pokrywają się ze statutowymi celami działania podmiotów takich jak zrzeszenia i fundacje.
Przychody
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, że przychodami są w szczególności:
- otrzymane pieniądze
- otrzymane wartości pieniężne
- różnice kursowe
- wartość nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie otrzymanych rzeczy, praw lub innych świadczeń
Przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej to także należne przychody, nawet jeśli nie zostały jeszcze otrzymane.
Momentem powstania przychodów jest dzień wydana rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, ale nie później niż w dniu wystawienia faktury lub uregulowania należności.
W przypadku rozliczeń za dany okres, przychód powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub fakturze.
Więcej na temat przychodu i dochodu przeczytasz w artykule:
Czym różni się przychód, obrót i dochód?
Koszty uzyskania przychodów
Koszty uzyskania przychodu to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Są to więc wszelkie wydatki, które mają związek z przychodami. Koszty związane bezpośrednio z przychodami są rozliczane w roku, w którym zostały uzyskane związane z nimi przychody, inne koszty są natomiast rozliczane w roku ich poniesienia. Kiedy i jakie koszty zostają ponoszone, podatnik ma obowiązek to wskazać w prowadzonych księgach rachunkowych na podstawie dowodu księgowego lub faktury.
Amortyzacja
Amortyzacja środków trwałych polega na poniesieniu wydatków na nabycie lub wytworzenie określonych składników majątku (np. zakup budynku, maszyn, samochodów). Wydatki te nie są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (zwłaszcza jeżeli zakupione elementy majątku są kosztowne), ale można do kosztów zaliczyć odpisy amortyzacyjne na:
- budynki i budowle
- maszyny
- środki transportu
- inwestycje w cudzych środkach trwałych
- budynki i budowle wybudowane na obcym gruncie
- prawa majątkowe, takie jak: licencje, prawa autorskie, prawa własności przemysłowej, know-how, wartość firmy koszty prac rozwojowych
Zasadniczo, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się do ustalonej wysokości początkowej środków trwałych w równych ratach miesięcznych lub kwartalnych albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Mali podatnicy oraz rozpoczynający działalność gospodarczą mogą skorzystać w pierwszym roku podatkowym z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego do 100% wartości początkowej środka trwałego.
Metody amortyzacji:
- metoda liniowa, która jest metodą podstawową (domyślną)
- metoda degresywna, która oznacza wyższe koszty w początkowym okresie amortyzacji, które z czasem maleją
- amortyzacja jednorazowa, która umożliwia odliczenie jednorazowe kosztów do wartości 3 500 zł netto
- stawki indywidualne, w zależności od amortyzowanych środków
Więcej na temat amortyzacji i metod amortyzacji środków trwałych przeczytasz w artykule:
Co to jest amortyzacja i na czym polega amortyzacja środków trwałych?
Leasing
Leasing w podatku dochodowym od osób prawnych oznacza umowę, w której jedna ze stron (finansujący) oddaje drugiej stronie (korzystającej) do odpłatnego używania podlegająceamortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne , grunty oraz prawo do ich wieczystego użytkowania. Leasing jest kosztem, który zmniejsza nam wysokość podatku dochodowego. Popularnym rozwiązaniem są umowy neasingowe np. na samochody firmowe.
Więcej na temat leasingu możesz przeczytać w artykułach:
- Leasing co to jest, jak działa i jakie są jego rodzaje.
- Leasing samochodu - co powinieneś o nim wiedzieć.
Jak obliczyć podatek dochodowy od osób prawnych CIT?
Podatek dochodowy od osób prawnych obliczany jest od podstawy opodatkowania, którą zasadniczo stanowi dochód po odliczeniu:
-
ewentualnych darowizn, których odliczenie jest możliwe, gdy zostały one przekazane na cele określone w ustawie o działalności pożytku i wolontariacie - między innymi przekazane na pomoc społeczną lub działalność charytatywną. Drugim warunkiem, jaki należy spełnić, aby odliczyć darowiznę od dochodu jest obdarowany, który musi być organizacja prowadząca działalność pożytku publicznego w sferze zadać publicznych. Chodzi tutaj o organizacje, które są organizacjami pozarządowymi i nie działają w celu osiągnięcia zysku, kościelnymi osobami prawnymi i jednostkami organizacyjnymi oraz stowarzyszeniami.
Odliczenie darowizn podlega jednak pewnemu limitowi. Zasadniczo jest to 10% wysokości darowizny, ale jeżeli chodzi o darowiznę na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła lub związków wyznaniowych, odliczyć można darowiznę do 100% dochodów.
-
wydatków poniesionych na prace badawczo-rozwojowe, które zaliczane są do „wydatków kwalifikowanych” jakie można odliczyć od dochodu, a ich górny limit wynosi 50% i zależy od rodzaju wydatku i podatnika.
-
wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii
Wysokość podatku CIT
Podatek dochodowy od osób prawnych charakteryzuje się dwoma podstawowymi stawkami:
- 19% (stan na 2020 r.) - jest stawką podstawową, obowiązującą każdy podmiot podlegającemu podatkowi CIT
- 9% (stawka preferencyjna w przypadku małych firm - firm których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyła w poprzednim roku 1,2 mln euro) - ta stawka obejmuje małych podatników i podatników, którzy rozpoczynają działalność (w tym roku, w którym ją rozpoczęli
Stawka 9% (stawka preferencyjna w przypadku małych firm - firm których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyła w poprzednim roku 1,2 mln euro) nie zawsze jednak może być zastosowania, nawet gdy podatnik rozpoczyna swoją działalność. Wyłączenie odnosi się do tych podmiotów, które:
- powstały na skutek przekształcenia, połączenia albo podziału, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę
- zostały utworzone w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną
- zostały utworzone przez osoby prawne, osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które na poczet kapitału wniosły poprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo jego składniki majątkowe przekraczające równowartości co najmniej 10 000 euro albo wniosły składniki majątku uzyskane na skutek likwidacji innych podmiotów
Oprócz stawek powyższych, w podatku dochodowym od osób prawnych obowiązują inne stawki, które stosowane są do:
- dywidend wypłacanych przez spółki kapitałowe z siedzibą w Polsce - 19% (podatek Belki - stan na 2020 r.)
- odsetek 20%
- należności licencyjnych 20%
- usług niematerialnych 20%
Ważne terminy w podatku CIT
Podatnik podatku dochodowego od osób prawnych ma wiele obowiązków w roku podatkowym, które wymagają przestrzegania wielu terminów.
Zaliczki na podatek dochodowy
Podatek dochodowy od osób prawnych jest podatkiem zaliczkowym, co oznacza, że jest wpłacany do urzędu skarbowego zaliczkami na podatek dochodowy w odpowiednich terminach. Zaliczki na podatek CIT mogą być wpłacane:
- miesięcznie - należy wpłacać do 20 dnia każdego miesiąca za poprzedni miesiąc
- kwartalnie - należy wpłacać do 20 dnia miesiąca następującego po zakończonym kwartale. Zaliczki kwartalne dotyczą małych podatników rozpoczynających działalność
Zeznanie roczne
Zeznanie roczne podatku dochodowego od osób prawnych składa się w terminie 3 miesięcy, licząc od końca roku podatkowego danego podmiotu objętego tym podatkiem. Zeznanie należy złożyć na formularzu CIT-8, w którym wykazuje się wysokość osiągniętego dochodu lub poniesionej straty przez podatnika podatku CIT za dany rok podatkowy. Na tej podstawie następuje wypłata podatku należnego od wykazanego dochodu a sumą zaliczek należnych.
Oceń ten artykuł:
