Co to jest numer NIP firmy, jak sprawdzić NIP PL i UE?

Ostatnia aktualizacja: 2017-03-19  |  Średni czas czytania: 04:21
Wraz z prowadzeniem włąsnej firmy musisz znać kilka podstawowych pojęć - jednym z nich jest numer NIP firmy. Czym jest numer NIP? W jakim celu się go używa i kto go wydaje? Odpowiedź na wszystkie te pytania znajdziesz w tym artykule.
Co to jest numer NIP firmy, jak sprawdzić NIP PL i UE?

Co to jest numer NIP firmy?

Numer NIP (Numeru Identyfikacji Podatkowej) został wprowadzony ustawą z 1995 roku i służy do identyfikacji podatników. Każdy numer NIP jest niepowtarzalny i przyporządkowany na cały okres działalności danego podmiotu lub całe życie w przypadku osób fizycznych. Numer NIP składa się z dziesięciu cyfr. Trzy pierwsze cyfry oznaczają kod urzędu skarbowego, sześć kolejnych to cyfry losowe, natomiast ostatnia to tak zwana cyfra kontrolna, wyliczana za pomocą specjalnego algorytmu.


numer NIP firmy

Algorytm obliczania cyfra kontrolnej działa następująco:

  1. wszystkie 9 kolejnych cyfr należy pomnożyć przez następujące wagi: 6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7
  2. następnie zsumować wszystkie powyższe wyniki
  3. ostatnim krokiem jest wyliczenie cyfry kontrolnej poprzez wyliczenie reszty z dzielenia przez 11

Znając powyższy algorytm, każdy może sprawdzić poprawność swojego numeru NIP samodzielnie. Co zrobić jeżeli powyższe działania dadzą wynik 10? Oznacza to, że dany NIP jest nieprawidłowy.

Numer NIP poprzedzony jest prefiksem PL, nazywany też numerem identyfikacji VAT UE. Numer identyfikacji VAT UE (VAT PL) to numer pod jakim podatnik jest zarejestrowany dla potrzeb handlu wewnątrz UE, którym podatnik posługuje się w obrocie wewnątrzwspólnotowym. Poprawny format numeru VAT PL dla polskiego podatnika to kod państwa + NIP (bez przerw, myślników i kropek) czyli PL1234567895. Jeśli prowadzisz wymianę handlową z firmami z innych państw Unii to ten numer musi znaleźć się na każdej wystawianej przez Ciebie fakturze.

Kto jest zobowiązany do posiadania numeru NIP?

Numer NIP służy do identyfikacji podmiotów gospodarczych. Do 2012 roku każda osoba będąca podatnikiem (odprowadzająca składki do Urzędu Skarbowego) musiała posiadać numer NIP. W roku 2012 weszły nowelizacje przepisów prawa podatkowego, mające na celu usprawnienie procesu podatkowego. Obecnie, podatnicy, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej i nie są zobowiązani do odprowadzania podatku od towarów i usług, nie są już zobowiązani do posiadania NIP-u, a zamiast tego posługują się po prostu numerem PESEL.

Do posiadania numeru NIP zobowiązani są:

  • osoby fizyczne, które prowadzą działalność gospodarczą lub oprowadzają VAT
  • płatnicy składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
  • osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, które jednak na podstawie innych ustaw są podatnikami

Rejestr NIP - kto nadaje numeru NIP?

Kto nadaje numeru identyfikacji podatkowej? Jeśli chodzi o PESEL, to sprawa jest jasna - zostaje on nadany automatycznie każdemu nowonarodzonemu dziecku przy rejestracji w Urzędzie Stanu Cywilnego, natomiast cudzoziemcom podczas meldunku. Za wydanie numeru NIP odpowiedzialny jest naczelnik urzędu skarbowego, na terenie którego działa dane przedsiębiorstwo. Czas na wpisanie do rejestru NIP to maksymalnie 14 dni od złożenia potrzebnych dokumentów. Warto również dodać, że wydanie numeru NIP jest całkowicie bezpłatne.

Wniosek o nadanie numeru NIP składa się za pośrednictwem druków:

Polskie prawo oferuje pewna ułatwienia w zakresie nadania numeru NIP dla nowej firmy. Kilka lat temu wprowadzona została bowiem zasada „jednego okienka”, która jak sama nazwa wskazuje, pozwala załatwić wszystkie formalności rejestracji przedsiębiorstwa w jednym urzędzie.

NIP-7 - formularz przeznaczony dla:

  1. niebędących przedsiębiorcami:
    • prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą
    • podlegających zarejestrowaniu jako podatnicy podatku od towarów i usług lub będących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług
    • będących płatnikami podatków
    • będących płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne
    • nieobjętych rejestrem PESEL
  2. będącychprzedsiębiorcami prowadzącymi samodzielnie działalność gospodarczą w zakresie działalności, do której nie stosuje się przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

NIP-2 - formularz przeznaczony dla:

  1. Osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących podatnikiem lub płatnikiem podatków.
  2. Płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne z wyjątkiem podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (w zakresie rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej), dla których przeznaczony jest formularz NIP-8. Formularz NIP-2 przeznaczony jest również do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego przez podmioty, którym nie nadano NIP, wpisane do ww. rejestrów przed grudniem 2014 r.

Nadanie numeru NIP dla osób fizycznych

Zgodnie z zasadą jednego okienka, procedura przyznania numeru NIP dla podmiotów rejestrujących się do CEIDG poprzez wniosek CEIDG-1, odbywa się bezpośrednio przy rejestracji przedsiębiorstwa. Złożenie druku CEIDG-1 do urzędu gminy jest jednocześnie wnioskiem o nadanie numeru NIP, który oficjalnie przyznawany jest po złożeniu dokumentów rejestracyjnych przez osobę fizyczną.

Należy pamiętać, że osoby fizyczne zakładające jednoosobową działalność gospodarczą, które posiadały już wcześniej numer NIP, nie dostają nowego numeru, tylko ten który już wcześniej otrzymały staje się jednocześnie NIP-em przedsiębiorstwa.

Wniosek o nadanie numeru NIP dla przedsiębiorstw podlegających wpisowi do KRS

W przypadku form prawnych przedsiębiorstw, które podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, numer NIP przyznawany jest przy ich zgłoszeniu.

Formy prawne, które podlegają wpisowi do KRS to:

NIP-8 - formularz przeznaczony dla podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie:

  1. rejestru przedsiębiorców
  2. rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej

Czy zdarza się, że wniosek o przyznanie numer NIP zostaje odrzucony?

Tak, może się zdarzyć, że prośba o nadanie numeru NIP zostaje odrzucona, ale dzieje się tak tylko w uzasadnionych przypadkach. Może się tak zdarzyć, na przykład kiedy:

  • Z jakiegoś powodu nie ma możliwości potwierdzenia istnienia danego podmiotu
  • Złożona dokumentacja jest niekompletna lub zawiera błędy
  • O wydanie numeru NIP ubiega się osoba/ podmiot nie prowadzący działalności działalności gospodarczej lub nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT (jak już zostało wspomniane w tym wypadku wystarczy PESEL)

Na jakich dokumentach podanie numeru NIP jest konieczne?

Zgodnie z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników numer NIP musi być podawany na wszystkich dokumentach związanych z zobowiązaniami podatkowymi i należnościami budżetowymi, do których poboru zobowiązane są organy podatkowe lub celne.

Co w przypadku zmiany danych osobistych?

To, że numer NIP nadawany jest raz na całe życie lub cały okres trwania działalności nie oznacza, że nie ma możliwości aktualizacji podanych na początku danych. Co więcej, bieżąca aktualizacja jest wręcz obowiązkiem każdego podatnika. Jak więc tego dokonać? Zgłoszeń aktualizujących informacje dokonuje się zazwyczaj na tych samych drukach, które wykorzystywano do składania wniosku o nadanie numeru NIP, czyli druku NIP-7 i NIP-2.

Jak sprawdzić numer NIP w Polsce i UE

Jeśli interesuje Cię sprawdzanie numeru NIP firmy a znasz jej nazwę, adres lub numer REGON to możesz to pomoże Ci w tym wyszukiwarka na stronie CEIDG - Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej: prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/CEIDG.Public.UI/Search.aspx.

Jeśli firma której NIP chcesz odnaleźć lub sprawdzić jest spółką prawa handlowego lub podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS to ogólnopolska baza danych o podmiotach takich, jak np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne, komandytowe czy spółdzielnie) to możesz skorzystać z wyszukiwarki na stronie KRS: https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwaniepodmiotu?t:lb=t.

Jeśli chcesz sprawdzić numer NIP swojego zagranicznego kontrahenta, możesz to zrobić za pomocą unijnego systemie VIES - "VAT Information Exchange System" w wyszukiwarce na stronie Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/taxation_customs/vies/vatRequest.html.

Większość państw wchodzących w skład Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) posiada bezpłatny dostęp do rejestrów udostępnionych na stronach internetowych, gdzie są udostępnione podstawowe informacje na temat przedsiębiorstwa.

Przykładowe rejestry państw europejskich:

WIELKA BRYTANIA: dane firm podlegające obowiązkowi rejestracji dostępne w Companies House: wck2.companieshouse.gov.uk//wcframe?name=accessCompanyInfo
NIEMCY: rejestr zawierający informacje o podmiotach gospodarczych (osoby prowadzące jednoosobową działalność lub spółki: www.handelsregister.de, dodatkowo możesz się posługiwać również tym rejestrem www.unternehmensregister.de/ureg/
NORWEGIA: rejestr Europen Business Register, w którym możesz znaleźć także dane form z innych krajów członkowskich UE: w2.brreg.no/ebr/
FRANCJA: rejestr paryskich firm: www.greffe-tc-paris.fr/en/, jak również na stronie www.infogreffe.fr.

Oceń ten artykuł:


Zobacz także artykuły podobne:

Przydatne linki: