Rynek pracy w Niemczech

Ostatnia aktualizacja: 2021-10-12 | Średni czas czytania: 02:04

Republika Federalna Niemiec to największa gospodarka Unii Europejskiej i jednocześnie największych rynek pracy w Europie. Niemcy to trzeci największy eksporter na świecie, a gospodarka kraju uzależniona jest od eksportu.

W artykule znajdziesz:

Specyfika niemieckiego rynku pracy
Jakie zawody w Niemczech są najbardziej poszukiwane?
Własna firma w Niemczech

Specyfika niemieckiego rynku pracy

Społeczeństwo Niemiec starzeje się w bardzo szybkim tempie. Problem jest potęgowany również panującym niżem demograficznym. Młodzi Niemcy coraz później decydują się na potomstwo, a rodziny posiadają zazwyczaj jedno lub dwoje dzieci. Popularne są również związki bezdzietne w których pary świadomie podejmują decyzję o rezygnacji z posiadania dzieci. To powoduje, że niemiecka gospodarka od lat cierpi na deficyt pracowników praktycznie we wszystkich swoich branżach. Już w 2018 brakowało ponad 1,5 mln wykwalifikowanych pracowników, a z każdym rokiem ten problem się pogłębia. Federalny Urząd Statystyczny prognozuje, że w ciągu nadchodzących 20 lat liczba osób opuszczających rynek pracy będzie wyższa o ponad 10 milionów od liczby osób dopiero wchodzących na rynek pracy.

Rozwój gospodarczy jest i będzie zaburzany przez brak wykwalifikowanych pracowników, co wymusza otwieranie rynku pracy na pracowników z innych krajów Unii Europejskiej jak i pracowników spoza Unii. Spośród ponad 33,4 mln czynnych zawodowo pracowników w Niemczech, 4,2 mln to cudzoziemcy z czego ponad 440 tys. to Polaków. Niektóre sektory gospodarki zostały praktycznie zdominowane przez pracowników spoza Niemiec - przykładem może być rolnictwo, usługi opiekuńcze czy ochrona zdrowia. Ten stan ten jest spowodowany również tym, że obywatele Niemiec nie są zainteresowani podejmowaniem niektórych prac. Praca w Niemczech nie jest podejmowana przez Niemców jeśli jest ona pracą niskopłatną lub wymaga bardzo specjalistycznej wiedzy lub umiejętności.

Jakie zawody w Niemczech są najbardziej poszukiwane?

Największe niedobory pracowników występują w zawodach specjalistycznych takich jak:

w branży IT - programiści, architekci oprogramowania, analitycy
w przemyśle elektronicznym i metalurgicznym
w zawodach związanych z technologią mechaniczną i samochodową
pracownicy służby zdrowia oraz opieki medycznej (jak np. opiekunowie osób starszych), pielęgniarki i pielęgniarze
elektrycy, monterzy instalacji elektrycznych
kierowcy, specjaliści transportu i logistyki
w usługach typu fryzjerzy, kosmetyczki
w budownictwie - inżynierowie, architekci, murarze, zbrojarze
w branży turystycznej oraz hotelarstwie

Własna firma w Niemczech

Chłonny rynek pracy i niedobory pracowników powodują, że coraz więcej polskich firm zaczyna obsługiwać niemieckich klientów. Można to realizować poprzez oddelegowanie przez firmę działająca w Polsce pracownika do realizacji konkretnego kontraktu w Niemczech lub poprzez założenie firmy na terenie Niemiec i zatrudnienie w niej bezpośrednio pracowników z Polski.

Jeśli chodzi o zakładanie firm w Niemczech przez obywateli polskich nie ma większych ograniczeń. Każdy Polski obywatel może otworzyć w Niemczech firmę i świadczyć usługi na terenie Niemiec. Firmę można założyć jako spółkę osobową lub spółkę kapitałową (GmbH, AG), jednak najprostszym i najtańszym rozwiązaniem jest założenie samodzielnej działalności gospodarczej (Einzelunterehmen), czyli jednoosobowej firmy (samozatrudnienie na terenie Niemiec). Taka firma podlega regulacjom Kodeksu Cywilnego (Bürgerliche Gesetzbuch BGB).

Przedsiębiorstwo jednoosobowe nie musi prowadzić pełnej księgowości, sporządzać bilansu być wpisanym do rejestru handlowego. Własną firmę w Niemczech można założyć w kilku prostych krokach:

zameldować się,
znaleźć lokal na siedzibę firmy,
zarejestrować samodzielną działalność gospodarczą (Gewerbeanmeldung) - wymagane dokumenty to: paszport, umowa najmu pomieszczeń na biuro (na żądanie), dowód otwarcia rachunku bankowego, karta rzemieślnicza lub specjalne zezwolenia na wykonywanie zawodu (w zależności od profesji),
wystąpić o europejskie zezwolenie na pobyt - wniosek składa się w niemieckim urzędzie ds. cudzoziemców (Ausländeramt), właściwym dla miejsca zamieszkania, załączając kopie potwierdzonego zgłoszenia działalności gospodarczej, dwa zdjęcia oraz przedkładając dowód tożsamości.

Po zgłoszeniu własnej działalności gospodarczej Urząd ds. gospodarczych we własnym zakresie informuje o tym fakcie pozostałe instytucje. Z urzędu skarbowego otrzymuje się numer identyfikacji podatkowej. Firmy jednoosobowe są opodatkowane w Niemczech podatkiem od osób fizycznych.