Stopy procentowe dyktują warunki kredytów dla firm

Ostatnia aktualizacja: 2025-10-10 | Średni czas czytania: 02:54

Artykuł reklamowy

Stopy procentowe to jeden z najważniejszych wskaźników w gospodarce – decydują o tym, ile zapłacisz za kredyt i czy Twoja firma poradzi sobie z inwestycją. W ten sposób decyzje Rady Polityki Pieniężnej wpływają bezpośrednio na portfele przedsiębiorców.

Stopy procentowe dyktują warunki kredytów dla firm

Rozwój firmy często wymaga kapitału większego niż ten, który przedsiębiorca jest w stanie wypracować. W takich momentach pojawia się pytanie o kredyt dla firmy. Do wyboru są kredyty inwestycyjne, kredyt obrotowy czy leasing finansowy, a aktualne oferty kredytów firmowych znajdziesz tutaj.

Banki chętnie finansują biznes, ale koszt tego finansowania jest bezpośrednio związany z jednym z najważniejszych wskaźników w gospodarce – stopami procentowymi.

Od decyzji Rady Polityki Pieniężnej (RPP) i Narodowego Banku Polskiego (NBP) zależy, jaka będzie wysokość raty kredytu. Każda podwyżka stóp procentowych to wyższe raty kredytów, a każda obniżka – szansa na tańsze finansowanie.

Czym są stopy procentowe?

Stopy procentowe to „cena pieniądza” w gospodarce. Ustalane są przez bank centralny i wpływają na to, ile komercyjne banki muszą płacić za pożyczanie pieniędzy od NBP. A skoro dla banku koszt pozyskania kapitału rośnie, to odbija się to również na klientach w postaci wyższych odsetek w oprocentowaniu kredytów.

Przedsiębiorca odczuwa to na własnej skórze choćby w czasie ustalania miesięcznej raty kredytu firmowego. Jeśli stopy są niskie, wówczas kredyt jest tańszy i łatwiej go spłacić. Gdy stopy rosną, rosną też raty, a bieżąca działalność firmy staje się trudniejsza do sfinansowania.

Kredyty dla firm a WIBOR i WIRON

W polskim systemie bankowym wysokość oprocentowania kredytów zwykle opiera się na tzw. stopach referencyjnych. Jeszcze niedawno przede wszystkim WIBOR, a od 2025 roku coraz częściej na indeksie WIRON. To one pokazują, ile kosztuje pieniądz w krótkim okresie i jak banki wyceniają ryzyko.

Oprocentowanie kredytu firmowego składa się więc z dwóch elementów:

Marża banku – czyli stała kwota narzutu, uzależniona od zdolności kredytowej przedsiębiorcy i rodzaju kredytu.
Stawka referencyjna – powiązana bezpośrednio ze stopami NBP (np. 3M WIRON).

Skutki niskich i wysokich stóp procentowych

Jeśli RPP podnosi stopy procentowe, rośnie też stawka referencyjna, a w efekcie miesięczna rata kredytu. Z kolei gdy stopy spadają, kredyt tanieje.

Co daje niska stopa procentowa?

Okres niskich stóp procentowych bywa wykorzystywany przez firmy do intensywnej ekspansji. Tanie pieniądze pozwalają finansować nowy sprzęt i inwestycje w nowe technologie. Dzięki kredytowi można wejść na nowe rynki bez nadmiernego obciążenia bieżących kosztów.

W takich momentach rata kredytu jest stosunkowo niska, dzięki czemu pozostaje więcej środków na rozwój.

Decyzje NBP dla przedsiębiorców mają bezpośrednie znaczenie strategiczne. Zapowiadane obniżki lub podwyżki stóp mogą decydować o tym, czy opłaca się „zamrozić” decyzję inwestycyjną do lepszego momentu, czy korzystniej działać od razu.

Pułapka kredytowa przy wysokich stopach

Z drugiej strony, rosnące stopy procentowe mogą zamienić kredyt w ryzykowną pułapkę. Firma, która planowała budżet przy niższym koszcie pieniądza, nagle może stanąć wobec drastycznie wyższych rat.

Taki scenariusz sprawdzili na sobie nie tylko konsumenci, ale i przedsiębiorcy w latach 2021–2023, kiedy RPP gwałtownie podniosła stopy w reakcji na inflację. Raty kredytów biznesowych nierzadko wzrosły w tym okresie o kilkadziesiąt procent, co dla części firm było barierą nie do przeskoczenia.

Dlaczego banki mocniej przyglądają się kredytobiorcom przy wysokich stopach?

Wysokie stopy procentowe oznaczają wyższe ryzyko dla przedsiębiorstw. Rosną koszty obsługi zobowiązań, a część firm może mieć problem z terminową spłatą. Dlatego w czasach wysokich stóp banki bardziej restrykcyjnie podchodzą do analizy zdolności kredytowej. Sprawdzają płynność finansową, stabilność przychodów i jakość zabezpieczeń.

Przedsiębiorcy, którzy w takich warunkach chcą starać się o kredyt, powinni przygotować dokładniejszą dokumentację finansową. Muszą również nastawić się na dłuższe procedury.

Oddziaływanie stóp procentowych na różne kredyty

Najpopularniejsze kredyty dla firm to kredyt inwestycyjny i obrotowy.

W przypadku kredytu inwestycyjnego (np. na zakup maszyn lub nieruchomości) perspektywa jest długoterminowa. Wyższe stopy na początku mogą oznaczać większe obciążenie, ale jeśli inwestycja zwiększa efektywność, to w dłuższym okresie kredyt i tak się „zwraca”. Kluczowe jest odpowiednie planowanie cash flow i wliczanie w koszty scenariuszy podwyżek.

Kredyt obrotowy (na bieżącą działalność) jest bardziej wrażliwy na zmiany stóp. Zwykle zaciągany jest przez przedsiębiorcę na krótszy okres i bezpośrednio obciąża codzienne finanse firmy. Wysokie stopy mogą sprawić, że kredyt obrotowy staje się nieopłacalny, a finansowanie trzeba szukać w alternatywach (leasing, factoring).

Co powinien zrobić przedsiębiorca planujący wzięcie kredytu?

Najważniejsze jest podejście strategiczne. Firmy powinny analizować stopy procentowe nie tylko w kontekście aktualnej wysokości, ale też prognoz na kolejne kwartały.

NBP regularnie publikuje projekcje inflacji i plany dotyczące stóp, a te sygnały są natychmiast interpretowane przez banki.

Przed podjęciem decyzji o kredycie warto:

skonsultować warunki stałego oprocentowania (jeśli bank je proponuje),
rozważyć zdywersyfikowane źródła finansowania (leasing, factoring, emisja obligacji),
być przygotowanym na czarną godzinę, np. wzrost stóp o 2 punkty procentowe.

Zdaniem ekspertów na stopy procentowe i tak nie mamy wpływu, więc trzeba się dostosować: „Największy błąd, jaki może popełnić firma, to decyzja o wzięciu kredytu bez kalkulacji scenariuszy. Co będzie, jeśli rata wzrośnie o kilkanaście procent? Czy jestem gotowy na "czarnego łabędzia"? Kredyt musi być narzędziem, a nie ciężarem.” – ocenia Łukasz Chrząszcz, ekspert ds. przedsiębiorczości z Niepoddawajsie.pl.