Zakup spółki w upadłości - zalety i korzyści dla nabywcy

Ostatnia aktualizacja: 2019-08-14 | Średni czas czytania: 02:54

Artykuł reklamowy

Ofert sprzedaży spółki w upadłości pojawia się w internecie całkiem sporo, co jest wynikiem sporego zapotrzebowania na tego rodzaju „towar”. Zgodnie z jedną z najbardziej fundamentalnych zasad wolnego rynku to popyt kreuje podaż, trudno się więc dziwić, że niemal każda spółka w upadłości likwidacyjnej cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony potencjalnych inwestorów. Jakie zatem są najważniejsze korzyści, wynikające z zakupu spółki w likwidacji, czy wiąże się to z dużym ryzykiem dla inwestora oraz jak to zrobić zgodnie z obowiązującym w naszym kraju prawem? O odpowiedź na te pytania poprosiliśmy specjalistów z kancelarii Kosmal&Kwiatkowski, mających wieloletnie doświadczenie w skutecznym przeprowadzaniu procesów restrukturyzacyjnych i postępowań upadłościowych.

Zakup spółki w upadłości - zalety i korzyści dla nabywcy

Przepisy prawa a zakup spółki

Aktualnie obowiązujące regulacje prawne w zakresie możliwości zakupu spółki w upadłości likwidacyjnej znajdują się w ustawie Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r. (Dz.U. z 2019 r z późn. zm.). Zgodnie z zapisami wspomnianej ustawy możliwe jest zarówno kupno spółki, która nie prowadziła jakiejkolwiek działalności i nie ma żadnych zobowiązań, spółek dobrze prosperujących (np. poprzez kupowanie udziałów w nich), jak i zakup spółki w upadłości. Aby sfinalizować taką transakcję, niezbędne jest dopełnienie wszelkich wymaganych formalności oraz przygotowanie potrzebnych dokumentów i danych, w tym między innymi informacji co do: podziału udziałów pomiędzy wspólników, składu zarządu, sposobu reprezentacji, adresu siedziby czy zakresu działalności.

Dwie opcje przejęcia spółki w likwidacji

Zakup spółki od syndyka może się odbyć zasadniczo na dwa sposoby, przewidziane przez polskie ustawodawstwo. Pierwszym z nich jest objęcie albo nabycie udziałów lub akcji w spółce, która znajduje się w upadłości. Jest to tzw. share deal. Na ten typ zakupu przedsiębiorstwa w upadłości decydują się najczęściej podmioty, dla których priorytetem jest inwestowanie w możliwie szerokie spektrum branż. Dzięki transakcjom share deal nabywa się udziały, a nie składniki danej spółki, co pozwala zredukować ryzyko odpowiedzialności dla nabywającego w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Drugą możliwość przejęcia prowadzonej w formie spółki firmy w upadłości likwidacyjnej jest tzw. asset deal, czyli zakup określonych składników takiego przedsiębiorstwa. Zazwyczaj ten typ transakcji jest najkorzystniejszy dla podmiotów, które relatywnie niewielkim kosztem chcą poszerzyć albo uzupełnić swoją własną działalność o nabyte składniki. W takim przypadku należy mieć na uwadze, że asset deal może w określonych przypadkach skutkować niemożnością prowadzenia dalszej działalności przez nabytą spółkę, np. ze względu na utratę zezwoleń na prowadzenie działalności i konieczność ich ponownego uzyskania przez kupującego.

Ograniczona odpowiedzialność nabywcy

W polskim porządku prawnym zakup spółki, wobec której toczy się postępowanie likwidacyjne, ma charakter sprzedaży egzekucyjnej, co w praktyce niesie ze sobą szereg korzyści dla podmiotu nabywającego taką spółkę. Najważniejszą z nich jest fakt, iż podmiot, który decyduje się na zakup składników masy upadłościowej nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe upadłego.

Dotyczy to również zobowiązań, które powstały już po ogłoszeniu upadłości. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na inną korzyść związaną z kupnem spółki w likwidacji – mowa o wygaśnięciu zobowiązań i obciążeń, które zostały ustanowione na majątku wchodzącym w skład masy upadłościowej. Kupujący nie przejmuje także żadnych praw wynikających z umów, zawartych przez upadłą spółkę.

Możliwość zakupu wybranych składników

Ustawa Prawo upadłościowe i likwidacyjne stanowi wprawdzie, iż przedsiębiorstwo spółki postawionej w stan upadłości likwidacyjnej powinno być sprzedawane w całości, jednak istnieją wyjątki od tej zasady. O ile bowiem sprzedaż całości przedsiębiorstwa jest wygodna i daje potencjalną szansę na uzyskanie możliwie najwyższej kwoty na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, o tyle nie zawsze udaje się znaleźć potencjalnego kontrahenta, który byłby zainteresowany takim całościowym zakupem.

Jeżeli jednak względy ekonomiczne uzasadniają sprzedaż poszczególnych składników przedsiębiorstwa oddzielnie od siebie, kupujący mają taką możliwość – dopuszczalny jest np. wyłącznie zakup ruchomości od syndyka. Należy jednak podkreślić, iż ustawodawca wskazuje na priorytetowe znaczenie sprzedaży całości spółki w likwidacji, tak więc zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa albo jego pojedynczych składników mienia stanowi sytuację wyjątkową.

Korzyści finansowe i strategiczne dla nabywcy

Niektóre spośród potencjalnych korzyści, wynikających z zakupu spółki w likwidacji, zostały już wspomniane powyżej. Trzeba jednak pamiętać, że korzyści mogą być różne, zależnie od intencji nabywcy i od profilu prowadzonej przez niego działalności. Przykładowo, kupno spółki, która prowadziła działalność w tej samej branży, co nabywająca firma, to doskonały sposób na całkowitą eliminację konkurencyjnego podmiotu z rynku. Przejęcie spółki w likwidacji może także zapobiec przeprowadzeniu w niej postępowania restrukturyzacyjnego, co daje pewność, iż dany podmiot nie wróci na rynek.

Inną korzyścią w wymiarze finansowym jest możliwość przejęcia przez kupującego np. infrastruktury produkcyjnej sprzedawanej spółki, zwiększając w ten sposób własny potencjał oraz umacniając pozycję w branży. Dzięki temu niskim kosztem ulega znaczącej poprawie konkurencyjność takiego podmiotu, co z kolei może mieć kluczowe znaczenie dla dalszej ekspansji firmy.

Jak już wspominaliśmy, zakup spółki w likwidacji może także być świetnym sposobem na poszerzenie spektrum branż, w których funkcjonuje nabywająca firma. Ponadto jest to również szansa na przejęcie niewielkim kosztem całego know-how upadłej spółki, co samo w sobie może mieć ogromną wartość dla nabywającego, gdyż redukuje własne nakłady na badania w zakresie wiedzy przejętej od zakupionej spółki.

Artykuł napisany we współpracy z kancelarią restrukturyzacyjną Kosmal&Kwiatkowski.