Cash flow (rachunek przepływów pieniężnych) – co to jest?

Ostatnia aktualizacja: 2019-04-18  |  Średni czas czytania: 04:02
Cash flow to jeden z elementów sprawozdania finansowego. Pozwala on na niemalże natychmiastową ocenę potencjału przedsiębiorstwa i jego kondycji. W tym artykule dowiesz się co to jest cash flow, jakie są metody jego sporządzania oraz jak go analizować.
Cash flow (rachunek przepływów pieniężnych) – co to jest?

Co to jest cash flow?

Cash flow nazywane jest też sprawozdaniem z przepływu środków pieniężnych czy sprawozdaniem z przepływów finansowych. Jest to dokument, który podsumowuje przepływ środków pieniężnych w danej firmie z uwzględnieniem źródeł tych środków oraz sposobów ich wykorzystania. Cash flow jako dokument przedstawia informacje, które pozwalają na ocenę stopnia płynności finansowej przedsiębiorstwa, skuteczności ściągania należności i zdolności do regulowania zobowiązań.

Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych jest jednym z trzech elementów sprawozdania finansowego, zaraz za bilansem oraz rachunkiem zysków i strat. Jednak w porównaniu z bilansem i rachunkiem zysków i strat, cash flow jest bardziej przejrzystym dokumentem obrazującym sytuację finansową firmy, ponieważ uwzględnia on faktyczne przepływy pieniędzy. Dlatego też sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych jest dokładniejszą metodą oceny potencjału firmy.

Rachunek przepływów pieniężnych mają obowiązek sporządzać te jednostki, które z mocy ustawy o rachunkowości są zobowiązane do corocznego badania sprawozdań finansowych. Informacje o tych jednostkach znajdziesz w art. 64 ust. 1 tej ustawy, która dostępna jest na stronie Sejmu: isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941210591/U/D19940591Lj.pdf.

Budowa cash flow

Cash flow, czyli rachunek przepływów pieniężnych składa się z trzech głównych części:

  1. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej. W tej części zapisuje się środki generowane z podstawowej działalności firmy, takie jak:
    • przepływy brutto, czyli zysk operacyjny po dodaniu amortyzacji i odjęciu zapłaconego podatku;
    • przepływy netto, czyli przepływy brutto wraz ze zmianą kapitału pracującego i zmianą pozostałych aktywów oraz pasywów operacyjnych;
    • zmiana kapitału pracującego, czyli - zmiana zapasów - zmiana należności + zmiana zobowiązań, przy założeniu, że wszystkie one wzrastają.

    W praktyce, działalność operacyjna to największa część działalności firmy. Jest to podstawa funkcjonowania przedsiębiorstwa, która obejmuje produkcję i sprzedaż towarów lub usług. Zatem działalność operacyjna informuje o tym, jak firma radzi sobie na gruncie działalności podstawowej, ale nie bierze ona pod uwagę jednorazowych inwestycji lub sposobów finansowania działalności.

  2. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej. Są to środki generowane lub wydatkowane na potrzeby inwestycyjne konieczne do funkcjonowania firmy. Inaczej o tej kategorii można powiedzieć, że są to koszty, które w przyszłości mają przynieść korzyści przedsiębiorstwu.
  3. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej. Są to środki pozyskiwane z zewnątrz związane z finansowaniem przedsiębiorstwa, na przykład kredyty, obligacje czy emisja akcji.

W dalszej części cash flow należy ująć następujące elementy:

  • Przepływy pieniężne netto razem. W tej części należy zsumować kwoty z działalności operacyjnej, inwestycyjnej oraz finansowej.
  • Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych. W tej części ujmuje się bilansową zmianę środków pieniężnych, jeśli ona występuje. Ponadto należy wyróżnić ewentualną zmianę stanu środków pieniężnych z tytułu różnić kursowych.
  • Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego. Ich wartość musi być zgodna z bilansem.
  • Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego. Jest to część podsumowująca. Ujmuje się w niej różnicę między stanem początkowych środków pieniężnych oraz sumy wszystkich przepływów pieniężnych danej jednostki. Otrzymany wynik powinien się równać środkom pieniężnym dostępnym na koniec okresu sprawozdawczego.

Analiza cash flow

Przepływ każdej z trzech działalności ujmowanych w rachunku przepływów pieniężnych może być ujemny albo dodatni. Poniższa tabela zawiera różne warianty:

Przepływ gotówki Ocena stanu firmy
Operacyjnej Inwestycyjnej Finansowej
+ + + Firma prawdopodobnie gromadzi środki na przyszłe inwestycje
+ - - Firma osiąga wysokie zyski, które przeznacza na inwestycje oraz spłatę zobowiązań
+ + - Firma prawdopodobnie jest w restrukturyzacji
+ - + Firma rozwija się
- - + Firma jest nowa i dopiero się rozwija
- + + Firma może mieć przejściowe kłopoty w funkcjonowaniu
- + - Firma sprzedaje aktywa ze względu na brak gotówki
- - - Zagrożenie bankructwem

Firma w dobrej sytuacji finansowej generuje dodatnie przypływy z działalności operacyjnej. Zazwyczaj dobrą sytuację oznacza też, gdy firma generuje dodatnie przypływy z działalności finansowej. Z kolei zła sytuacja finansowa jest wtedy, gdy firma ma ujemne przepływy na poziomie działalności operacyjnej i finansowej, a w przypadku ujemnych przypływów w działalności inwestycyjnej oznacza praktycznie bankructwo.

Metody sporządzania cash flow

Sporządzanie cash flow można sporządzać za pomocą dwóch metod - metodą pośrednią albo metodą bezpośrednią. Obie metody różnią się sposobem wyliczania przepływów z działalności operacyjnej. Pozostałe przepływy obliczane są w taki sam sposób.

Metoda bezpośrednia sporządzania cash flow

Metoda bezpośrednia polega na wyliczeniu przepływów z działalności operacyjnej na podstawie pomniejszenia wpływów z działalności operacyjnej o wydatki operacyjne. Zestawia ona poszczególne grupy wpływów i wydatków, co ukazuje pełny obraz zdarzeń w przedsiębiorstwie.

Przepływy z działalności operacyjnej
Wpływy Wydatki
  • sprzedaż
  • inne wpływy z działalności operacyjnej
  • dostawy i usługi
  • wynagrodzenia netto
  • ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia
  • podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym
  • inne wydatki operacyjne

Metoda pośrednia sporządzania cash flow

Metoda pośrednia polega na wyjściu od zysku netto i dokonaniu odpowiednich korekt. Wprowadzenie korekt służy otrzymaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa, która ma odzwierciedlać stan faktyczny w firmie.

Przepływy z działalności operacyjnej lub działalności obrotowej (zysk netto + korekty razem)

Korekty z działalności operacyjnej:

  • amortyzacja
  • zyski (lub straty) z tytułu różnic kursowych
  • odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
  • zyski (straty) z działalności inwestycyjnej

Korekty z działalności obrotowej:

  • zmiana stanu rezerw
  • zmiana stanu zapasów
  • zmiana stanu należności
  • zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych z wyjątkiem pożyczek i kredytów
  • zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
  • inne korekty

Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej i działalności finansowej liczy się tak sami dla metody pośredniej i bezpośredniej. W tym przypadku od wpływów odejmuje się wydatki.

Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej

Wpływy:

  • zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktów trwałych
  • zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
  • z aktywów finansowych - dywidendy, udział w zyskach, spłata udzielonych pożyczek długoterminowych, odsetki i inne
  • inne wpływy inwestycyjne

Wydatki:

  • nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
  • inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
  • na aktywa finansowe
  • inne wydatki inwestycyjne
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej

Wpływy:

  • wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
  • kredyty i pożyczki
  • emisja dłużnych papierów wartościowych
  • inne wpływy finansowe

Wydatki:

  • nabycie udziałów (akcji) własnych
  • dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
  • inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku
  • spłata kredytów i pożyczek
  • wykup dłużnych papierów wartościowych
  • z tytułu innych zobowiązań finansowych
  • płatności zobowiązań z tytułu leasingu finansowego
  • odsetki
  • inne wydatki finansowe

O wyborze metody sporządzania sprawozdania z przepływów pieniężnych decyduje kierownik jednostki. Informacja o tym, którą metody zostało sporządzone sprawozdanie powinno być zamieszczone zarówno we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego, jak i w przyjętych przez dane przedsiębiorstwo zasady rachunkowości.

Kto korzysta z cash flow?

Oceny kondycji finansowej danej firmy dokonuje się poprzez analizę przepływów pieniężnych. Z cash flow korzystają najchętniej banki, które oceniają możliwości finansowe firmy przed udzieleniem jej kredytu. Sytuacje przedsiębiorstw analizują również potencjalni inwestorzy, którzy chcą dowiedzieć się jakie przepływy może mieć dana firma w przyszłości. Z cash flow korzystają także kontrahenci. Analizują oni przepływy pieniężne działalności jeśli chcą na przykład udzielić przedsiębiorstwu kredytu kupieckiego.

Oceń ten artykuł:


Zobacz także artykuły podobne:

Przydatne linki: