Upoważnienie a pełnomocnictwo
Pełnomocnictwo
Pełnomocnictwo jest formą upoważnienia innej osoby do działania w Twoim imieniu poprzez złożenie jej oświadczenia woli o określonej treści. To właśnie od treści pełnomocnictwa zależeć będzie, do jakich czynności uprawniony będzie Twój pełnomocnik. Musisz pamiętać, że czynności dokonane przez pełnomocnika odnoszą skutki bezpośrednio do reprezentowanego - czyli do Ciebie.
Udzielenie pełnomocnictwa oznacza, że:
- Twój pełnomocnik nie dokonuje czynności w swoim imieniu, a w Twoim - oznacza to także, że wszystkie decyzje jakie podejmuje są Twoimi decyzjami;
- podjęcie czynności przez pełnomocnika ma skutki dla osoby, którą reprezentuje.
Zobacz również:
- Pełnomocnictwo do czynności prawnych - wzór z omówieniem
Źródła pełnomocnictwa
Pełnomocnictwo może wynikać z dwóch źródeł:
- z mocy prawa - takie pełnomocnictwo mają na przykład rodzice jako przedstawiciele ustawowi dziecka. Mają oni prawo dokonywać czynności w imieniu dziecka aż do ukończenia przez nie 18 roku życia.
- z upoważnienia - inaczej umocowania do czynności. Upoważnienie innej osoby do działania jest skuteczne przez wyrażenie oświadczenia woli, które powinno zawierać zakres czynności jakich pełnomocnik może dokonywać.
Kto może być pełnomocnikiem?
O tym, kto może być pełnomocnikiem decyduje rodzaj sprawy, do której pełnomocnictwo jest udzielane:
- W sprawach administracyjnych przed urzędami pełnomocnikiem może być każda wymieniona przez Ciebie osoba. Jednak musi być ona pełnoletnia i posiadać zdolność do czynności prawnych. W tym przypadku pełnomocnikiem może być na przykład małżonek, dziecko czy sąsiad.
- W sprawach cywilnych (przed sądem) reprezentować Cię może adwokat lub radca prawny albo członek najbliższej rodziny (małżonek, dziecko, rodzic). W niektórych sprawach pełnomocnikiem może być również przedstawiciel jakiegoś organu - na przykład Rzecznik Praw Konsumentów w sprawach dotyczących ochrony konsumentów.
- W sprawach karnych pełnomocnikiem może być tylko adwokat, a w sprawach o wykroczenia także radca prawny.
Forma pełnomocnictwa
Prawo nie przewiduje szczególnej formy do udzielenia pełnomocnictwa. Oznacza to, że może być ono udzielone ustnie albo pisemnie. Jednakże jeżeli do czynności prawnej wymagana jest forma szczególna - na przykład forma aktu notarialnego przy zbyciu lub nabyciu nieruchomości - to pełnomocnictwo również powinno zostać udzielone w takiej samej formie szczególnej. Poza tymi przypadkami forma pełnomocnictwa jest dowolna, chociaż najczęściej stosowana jest forma pisemna.
Rodzaje pełnomocnictwa
Przepisy kodeksu cywilnego wprowadzają następujące rodzaje pełnomocnictw, którym odpowiadają różne zakresy umocowania:
Pełnomocnictwo ogólne - ma ono najszerszy zakres umocowania, ponieważ jest to pełnomocnictwo do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Oznacza to, że pełnomocnik jest upoważniony do dokonywania wszelkich czynności, które mają na celu utrzymanie rzeczy w dotychczasowym stanie, a także zarządzanie nią. W zakres pełnomocnictwa ogólnego mogą wchodzić takie czynności jak:
- występowanie w imieniu mocodawcy przed wszelkimi organami władzy publicznej (na przykład sądami czy urzędami) oraz składanie przed nimi oświadczeń i wniosków;
- dokonywanie czynności związanych ze zwykłym zarządem;
- dokonywanie wszelkich czynności w sprawach bieżących mocodawcy takich jak odbieranie wezwań, zawiadomień, poleconych listów.
Pełnomocnictwo rodzajowe - ten rodzaj pełnomocnictwa w przeciwieństwie do pełnomocnictwa ogólnego z góry określa jakich czynności prawnych może dokonywać pełnomocnik w imieniu swojego mocodawcy. Zakres czynności określony jest ich rodzajem. Co więcej, pełnomocnictwo rodzajowe może dotyczyć czynności zwykłego zarządu, ale można w nim zawrzeć również umocowanie do czynności przekraczających zwykły zarząd.
Pełnomocnictwo szczególne - charakteryzuje się tym, że jest udzielane w celu dokonania przez pełnomocnika konkretnie wskazanej w nim czynności. Treść oświadczenia o udzieleniu pełnomocnictwa powinna wyraźnie wskazywać czynność, do której pełnomocnik został upoważniony.
Pełnomocnictwo procesowe - jest to upoważnienie do zastępowania mocodawcy przed sądem.
Co powinien zawierać dokument pełnomocnictwa?
Dokument pełnomocnictwa powinien zawierać następujące elementy:
- miejsce i data jego sporządzenia;
- tytuł dokumentu - pełnomocnictwo;
- zaznaczenie kto i komu udziela pełnomocnictwa - wraz ze wskazaniem ich dokładnych danych tj. imiona i nazwiska, miejsca zamieszkania, numer PESEL itp.;
- wskazanie zakresu umocowania, czyli do jakich czynności umocowany jest pełnomocnik. Jest to ważny element, ponieważ z treści pełnomocnictwa odczytujemy jego zakres i wiemy czy daną czynność pełnomocnik może wykonać;
- podpis mocodawcy.
Upoważnienie
Upoważnienie jest delegacją innej osoby do podejmowania czynności w naszym imieniu. Dzięki temu osoba upoważniona może zamiast Ciebie załatwiać wszelkie sprawy, które dotyczą Ciebie.
Kto może być osobą upoważnioną?
Polskie prawo nie przewiduje żadnych ograniczeń co do tego, kto może być osobą upoważnioną. Mamy więc swobodę w wyborze osób, którym możemy udzielić upoważnienia. Może to być członek Twojej rodziny, pracownik czy inna osobą, którą darzysz zaufaniem. Pamiętaj jednak, że czynności dokonane przez osobę upoważnioną są czynnościami dokonywanymi w Twoim imieniu i to Ty będziesz ponosił za nie konsekwencje. Dlatego przed udzieleniem upoważnienia warto zastanowić się, czy osoba której chcemy je udzielić będzie do tego odpowiednia.
Forma upoważnienia
Zazwyczaj upoważnienie udzielane jest na piśmie, ponieważ osoba upoważniona załatwia w Twoim imieniu Twoich spraw, więc do ich dokonania będzie musiał wykazać, że ma on do tego prawo. W instytucjach takie jak urzędu upoważnienia są dostępne w formie blankietów, które należy uzupełnić. Takie formularze są przydatne, ponieważ nie sprawiają nikomu problemu w udzieleniu upoważnienia w przypadku gdy na przykład dana osoba nie może osobiście odebrać dokumentów z urzędu.
Co powinien zawierać dokument upoważnienia?
Udzielenie upoważnienia jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia woli o chęci, aby inna osoba podejmowała określonych czynności w Twoim imieniu.
Dokument upoważnienia składa się z następujących elementów:
- w prawym górnym rogu wskazujemy miejscowość, w której upoważnienie jest udzielane oraz datę;
- pod miejscowością i datą, ale z lewej strony wskazujemy adres do korespondencji;
- tytuł pisma, czyli upoważnienie;
- dane osoby, która upoważnia oraz dane osoby, która jest upoważniana - wskazujemy tutaj ich imiona i nazwiska, numer PESEL oraz numer dowodu osobistego;
- oświadczenie, w jakim celu upoważnione zostaje udzielone;
- czytelny podpis osoby upoważniającej - jeżeli upoważniającym jest firma to powinna być również jej pieczątka.
Upoważnienie a pełnomocnictwo - jakie są między nimi różnice?
Różnicą jaką można dostrzec między upoważnieniem a pełnomocnictwem jest to, że upoważnienie jest pozwoleniem na dokonanie określonej czynności, natomiast pełnomocnictwo jest pozwoleniem na wyrażenie woli w imieniu mocodawcy. Jeżeli więc polecamy komuś złożenie dokumentów, to udzielamy upoważnienia, a jeżeli polecamy zawarcie umowy, to udzielamy pełnomocnictwa.
Inna różnica jaka jest wskazywana między upoważnieniem a pełnomocnictwem to ich odwołalność. W przypadku pełnomocnictwa czynności dokonane przez pełnomocnika można w każdej chwili odwołać. Natomiast w przypadku upoważnienia działania podjęte przez osobę upoważnioną nie zawsze nadają się do odwołania - na przykład wtedy, gdy podpisze ona czek.
Ze względu na to, że polskie prawo nie wskazuje na czynności, które mogą być podejmowane na mocy upoważnienia, istnieje wiele praktycznych problemów w tym zakresie. Chodzi głównie o to, że do niektórych czynności upoważnienie może być niewystarczającym umocowaniem i konieczne może być pełnomocnictwo. Jednak ze względu na brak uregulowań nie można stwierdzić o jakie czynności konkretnie chodzi.
Gotowe biznesplany
Planujesz założyć firmę?
Kup przykładowy biznesplan!
Cena już od: 29 zł
Zobacz listę biznesplanów ›lub
Zleć napisanie wniosku do Urzędu Pracy ›Oceń ten artykuł:
