Franczyza w 6 prostych krokach
1. Wybierz branżę i zbadaj rynek
Bogactwo ofert franczyzowych pozwala na wybór spośród wielu branż.
Przede wszystkim, chcąc otworzyć firmę, musisz wybrać branżę, w której będzie ona działała, czyli po prostu określić, co będziesz robił.
Być może od dawna masz sprecyzowane plany co do tego, czym będziesz się zajmował, być może jeszcze się wahasz. W wyborze mogą pomóc Ci pytania, które warto zadać sobie przed otworzeniem firmy - nie tylko tej na zasadzie franczyzy.
Pytania o Twoje predyspozycje
Co lubisz robić?
Bardzo często zdarza się, że to właśnie hobby staje się naszą pracą. To świetna sytuacja - kiedy lubisz to, co robisz, jesteś bardziej twórczy w swoich działaniach i swoja postawą zachęcasz innych do współpracy z Tobą.
W czym jesteś dobry? Jakie masz umiejętności?
Trudno jest prowadzić firmę, o której przedmiocie działalności nie ma się pojęcia.
Może poza Twoją obecną pracą zajmujesz się jeszcze czymś innym? Może po godzinach siedzenia w biurze wyszywasz pluszaki dla dzieci lub gotujesz wykwintne dania? To pytanie wiąże się w pewnym sensie z poprzednim, ponieważ często kiedy coś jest naszą pasją, oddajemy temu wiele naszego czasu i stajemy się bardzo dobrzy w danej dziedzinie.
Jakie masz doświadczenie zawodowe?
Twoja obecna praca to dobry punkt wyjścia do Twojego własnego biznesu (chyba że jej nie lubisz). Może od wielu lat pracujesz w jakiejś branży i chciałbyś w niej pozostać, stając się właścicielem firmy?
Na przykład, jeśli pracujesz w branży gastronomicznej od kilku lat, możesz “mieć smaka” na otworzenie własnej restauracji, a agentom nieruchomości z kilkunastoletnim doświadczeniem łatwiej jest otworzyć biuro nieruchomości we franczyzie, ponieważ znają ten rynek lepiej niż osoba “z zewnątrz”.
W niektórych przypadkach franczyzodawcy zwracają uwagę na doświadczenie w biznesie i zarządzaniu kandydata na franczyzobiorcę - niezależnie od branży przydaje się ono do prowadzenia firmy. Nie jest jednak niezbędne w przypadku franczyzy, choć oczywiście pomaga.
Jaki masz charakter?
To, czy ktoś jest dobrym materiałem na przedsiębiorcę w dużej mierze nie zależy od jego charakteru, a od umiejętności i cech, takich jak m.in.: umiejętność strategicznego i kreatywnego myślenia, zdolności liderskie i organizacyjne czy zdolność do trafnego wiązania ze sobą faktów z różnych dziedzin życia.
Powyższe umiejętności każdy może w sobie rozwinąć. Jednak naturalne jest to, że niektórzy mają je “we krwi”, a niektórzy muszą silnie nad sobą pracować, żeby je nabyć. Tak jak nie każdy nadaje się do bycia muzykiem lub sportowcem, tak i nie każdy posiada tzw. “smykałkę” do prowadzenia biznesu i z tym czasami trzeba się pogodzić.
Jakie masz marzenia?
Wiadomo, że działalność w biznesie wymaga pewnej kalkulacji, “zimnego” osądu sytuacji oraz wszystkich “za” i “przeciw”. Jeśli chodzi o entuzjazm w podchodzeniu do naszych marzeń biznesowych, zalecana jest ostrożność.
Twoje marzenia mogą jednak tchnąć szczyptę fantazji i energii do działań biznesowych i sprawić, że firma przyciągnie wielu klientów, zainteresowanych Twoją postawą. Do odważnych świat i biznes należy!
Pytania o potrzeby rynku
Kto ma być Twoim klientem?
Nawet najlepszy produkt nie da Ci zarobić, jeśli nie znajdzie się klient, który będzie chciał za niego zapłacić.
Jednym z kluczowych kroków prowadzących do otworzenia firmy jest ustalenie docelowych odbiorców produktu/usługi.
Skupienie się na kliencie jest potrzebne także w wyborze franczyzy dla siebie. Zwracaj uwagę na docelowych klientów danej franczyzy - w kogo szczególnie “celuje” franczyzodawca i czy Ty się z taką decyzją utożsamiasz. Będzie Ci o wiele łatwiej, jeśli Twoimi klientami zostaną osoby, dla których chcesz prowadzić biznes i których potrzeby rozumiesz lub się z nimi utożsamiasz.
Z drugiej strony - może właśnie chcesz, aby Twoimi klientami były osoby nie do końca Ci znane, ale fascynujące Cię, należące do grup społecznych, które Cię interesują? Odpowiednia franczyza w takim przypadku pomoże Ci dotrzeć do takich grup, poznać je i działać dla nich, co byłoby niemal nie do osiągnięcia bez współpracy z franczyzodawcą, który ma wiele odpowiednich kontaktów i przyciąga tego typu klientów. Dzięki franczyzie możesz dotrzeć do mniej Tobie dostępnych grup społecznych i zawodowych.
Jakie są tendencje i potrzeby społeczne?
Czyli - które branże w ostatnich czasach przeżywają rozkwit? Na co jest duży popyt? Może w danej okolicy ludzie czegoś potrzebują, a nie dostają tego? Dzisiejsze społeczeństwo jest bardzo zmienne, jednak można zauważyć tendencje, które sprawiają, że niektóre branże podupadają, a inne szybko się rozwijają. Warto korzystać z przewidywań rynkowych, prognozujących co będzie popularne za kilka lat (ale oczywiście nie można wierzyć im na ślepo).
W ostatnim czasie np. na fali popularności internetowych blogerów prawdziwe “oblężenie” przeżywa branża beauty/fitness - ludzie chcą dbać o swoje ciało i piękny wygląd, chodzą na siłownię, kupują dużo kosmetyków. Nie znaczy to jednak, że za kilka lat ta branża będzie nadal bardzo popularna - w biznesie należy myśleć perspektywicznie i planować działania bazując na własnych badaniach i przewidywaniach specjalistów.
Pytania o miejsce na rynku dla Twojej franczyzy
Jak silna jest konkurencja?
Jeżeli w Twojej okolicy funkcjonuje wiele firm o podobnym profilu, być może trudno będzie się “przebić” na lokalnym rynku. Z jednej strony konkurencja w branży może wpływać pozytywnie na jakość produktów czy usług, z drugiej - duża konkurencja jest przeszkodą w prowadzeniu firmy. W ocenie sytuacji w branży pomaga franczyzodawca.
Czy w Twojej okolicy jest miejsce na firmę z tej branży?
Myśląc o otworzeniu firmy na licencji ustal najpierw, w którym miejscu ma ona powstać. Naturalnym miejscem siedziby firmy będzie lokalizacja niedaleko miejscowości, w której na co dzień mieszkasz i funkcjonujesz.
Może się jednak zdarzyć, że wybrana franczyza działa już w Twojej okolicy. Wtedy powstanie nowego ośrodka blisko już istniejącego jest mało prawdopodobne. Każdy przypadek jest dogłębnie badany przez franczyzodawcę, który służy cennymi radami dotyczącymi uruchomienia biznesu.
Czy w Twojej okolicy wybrany franczyzodawca szuka franczyzobiorcy?
Kiedy wybierzemy firmę, którą zechcemy otworzyć na licencji, należy dowiedzieć się, czy w miejscu, gdzie chcemy taką firmę otworzyć franczyzodawca chce rozciągać swoje wpływy? Niektórzy franczyzodawcy szukają franczyzobiorców w wybranych województwach lub miastach. Na ogół jednak, jeśli lokalizacja firmy spodoba się franczyzodawcy, nie ma przeszkód, aby otworzyć taką placówkę.
Pytania o akceptację warunków franczyzy
Franczyza jest szczególnym typem firmy. Wymaga więc szczególnych przygotowań przed jej uruchomieniem. Biznes na licencji nie jest gotową receptą na sukces. Franczyza - choć w mniejszym stopniu niż biznes budowany zupełnie od zera - także niesie ze sobą ryzyko.
Powyższe pytania można by w większości odnieść do autorskiej firmy, którą wymyślasz od podstaw.
Poniżej znajdują się pytania, które powinieneś zadać sobie szczególnie przed podjęciem decyzji o firmie na licencji.
Czy jestem świadomy/świadoma i akceptuję to, że:
- franczyzodawca będzie mnie często i dokładnie kontrolował?
- nie będę realizować autorskiego pomysłu na biznes, lecz pomysł franczyzodawcy?
- w mojej działalności nie będzie dużo miejsca na improwizację i rozległe innowacje z mojej strony?
- zysk nie pojawi się od razu, ale będę musiał/musiała na niego zapracować?
- franczyzodawca będzie wymagać ode mnie pełnego zaangażowania?
- nawet najbardziej znana marka nie zarobi sama na siebie - osiągnięcie zysku będzie wymagało mojej uczciwej pracy i cierpliwości?
Jeśli udzielone przez Ciebie odpowiedzi na te pytania są pozytywne, możesz przystąpić do poszukiwania najlepszej dla Ciebie franczyzy.
2. Wybierz franczyzę
Kiedy już ustaliłeś, w jakim sektorze rynku chcesz założyć firmę, rozpocznij poszukiwania odpowiedniej franczyzy. Przedsiębiorców, którzy oferują swoje licencje jest wiele - w zależności od branży masz do wyboru od kilku do nawet kilkudziesięciu różnych firm.
Gdzie szukać franczyz? Masz co najmniej kilka możliwości:
- Możesz korzystać z katalogów franczyz, które znajdują się np. w internecie lub specjalistycznych czasopismach biznesowych - pamiętaj, aby szukać w różnych źródłach, ponieważ żadna baza tego typu nie gwarantuje Ci pełnej informacji o wszystkich działających franczyzach.
- Możesz wybrać się na targi franczyz, organizowane w Polsce (lub nawet poza granicami kraju, jeśli myślisz bardziej globalnie o swoim biznesie).
- Możesz poszukać franczyzodawcy wśród członków Polskiej Organizacji Franczyzodawców.
Zaufani i sprawdzeni franczyzodawcy są członkami Polskiej Organizacji Franczyzodawców. Firmy w niej zrzeszone zobowiązują się przestrzegać Kodeksu Etyki Udzielania Franczyzy uchwalonego przez Europejską Federację Franczyzy.
Listę obecnych członków POF znajdziesz tu: http://franczyza.org.pl/czlonkowie.
Franczyzy dla siebie warto w pierwszej kolejności poszukać właśnie tutaj, aby być pewnym, że spełnia ona europejskie standardy biznesowe, a franczyzodawca jest wiarygodny w swojej działalności i zaoferuje Ci pewną współpracę.
W wyborze franczyzy mogą pomóc kursy i szkolenia organizowane przez firmy doradcze. Dowiesz się na nich o ogólnych zasadach funkcjonowania franczyz i błędach, których należy unikać przy ich wyborze.
3. Poznaj ofertę franczyzodawcy
Franczyza to nie tylko marka, która przyciąga klientów. Franczyzodawca oferuje często szeroki zakres pomocy dla swojego franczyzobiorcy. Musisz jednak pamiętać, że oprócz przywilejów, franczyzobiorca ma także obowiązki. Biznesowa niezależność biorcy licencji jest nieco ograniczona przez dawcę licencji, który kontroluje jego działalność.
Przed zdecydowaniem się na podjęcie współpracy z franczyzodawcą, spróbuj go dobrze poznać - nie tylko ofertę, którą kieruje do franczyzobiorców. Zdobądź ogólne informacje o działalności jego firmy, o stosunku do klientów i firm konkurencyjnych, o historii powstania firmy. Szukaj informacji z różnych, ale sprawdzonych i zaufanych źródeł, aby móc spojrzeć na franczyzodawcę z różnych stron.
Nie bój się pytać!
W pierwszej kolejności
Skontaktuj się z franczyzodawcą
Bardzo dobrym sposobem na poznanie oferty franczyzodawcy jest spotkanie się z nim bezpośrednio na rozmowę. Jest to jednak sposób bardziej zobowiązujący, niż zwykłe szukanie informacji, choćby w internecie. Niektórzy franczyzodawcy zgodzą się z Tobą spotkać licząc na to, że jesteś franczyzobiorcą planującym współpracę z nimi, nie zaś dopiero “badającym grunt”.
Taki sposób pozwoli Ci na poznanie franczyzodawcy nie tylko jako dawcy licencji, ale po prostu - jako człowieka (jak odnosi się do swojego rozmówcy, w jaki sposób mówi o firmie i pracownikach, itp.). Pierwsze wrażenie - jak w życiu, tak i w biznesie - może być co prawda mylne, ale może także przynieść cenne informacje.
Porozmawiaj z franczyzobiorcami
Wiarygodnym źródłem informacji o franczyzodawcy mogą być jego franczyzobiorcy. Rozmowa z nimi o tym, jak oceniają współpracę z franczyzodawcą, czy jego prognozy biznesowe sprawdzają się w praktyce, czy mogą liczyć na jego pomoc w różnych sytuacjach, to dobry krok w wyborze franczyzy dla Ciebie.
Stań się klientem franczyzy
Odwiedzając kilka placówek franczyzobiorców, możesz poznać, jak działają i czy każda z nich oferuje klientowi podobny standard usług. Jeśli to możliwe, odwiedź kilka placówek franczyzobiorców jako klient. Dzięki temu zobaczysz, jak firma działa i wygląda “na zewnątrz”.
Szukaj informacji ze świata biznesu
Firma na licencji nie działa w próżni. Jeśli chcesz zaangażować się w działalność danej franczyzy, poszukaj o niej informacji w mediach, na forach internetowych (pamiętaj, aby nie wierzyć ślepo wpisom użytkowników); sprawdź, jaką ma reputację w Polskiej Organizacji Franczyzodawców.
Porównaj ofertę danej franczyzy z ofertami jej franczyzowej konkurencji (z tej samej branży) - może koszty ich działalności bardzo się różnią.
Pamiętaj, że tak jak Ty - potencjalny franczyzobiorca - masz prawo poznać franczyzodawcę i jego ofertę, tak i franczyzodawca ma prawo poznać Ciebie, Twoje podejście do prowadzenia biznesu, umiejętności, charakter.
Dla niego to w końcu też ważna decyzja - składa w ręce franczyzobiorcy prawo do marki wypracowanej przez siebie w ciągu wielu lat.
Zakres wsparcia franczyzodawcy
Popularność marki jest ważnym, ale nie jedynym kryterium wyboru franczyzy. Na jaką cechę oferty franczyzowej warto szczególnie zwrócić uwagę?
Franczyzodawca wprowadza franczyzobiorcę w realia biznesowe. Pomaga mu w otwarciu firmowej placówki, jednak opieka nie powinna zakończyć się w dniu rozpoczęcia działalności i przekazania know-how (wiedzy dotyczącej prowadzenia działalności).
Godny zainteresowania franczyzodawca w trakcie działania firmy jest w stałym kontakcie z franczyzobiorcą i oferuje mu rzetelną pomoc, taką jak:
- szkolenia dla pracowników
- szkolenia dla samego franczyzobiorcy
- dostęp do specjalistycznego oprogramowania potrzebnego w działalności
- stała promocja i materiały marketingowe
- wspólna strategia marketingowa marki
- pomoc w zakresie prawnym i w zarządzaniu firmą
- negocjowanie lepszych warunków z dostawcami towarów
- negocjowanie lepszych warunków najmu lub zakupu lokalu
Czerwone światło
Jakie sytuacje i cechy u franczyzodawcy powinny Cię zaniepokoić?
-
Franczyzodawca nakłania Cię do podpisania umowy franczyzowej bez możliwości jej wcześniejszego poznania i przeanalizowania.
Uczciwy franczyzodawca pozwoli nam poznać prawa i obowiązki, do których się zobowiązujemy oraz ewentualnie negocjować zmiany w umowie. Jeśli franczyzodawca nie pozwala nam poznać zapisów umowy przed jej podpisaniem, być może ma wobec nas nie do końca czyste zamiary.
Natomiast wymaganie od nas zachowania poufności co do treści umowy jest naturalne i zrozumiałe. Franczyzodawca może wymagać od nas o podpisania zobowiązania do takiej poufności.
-
Umowa franczyzowa zawiera bardzo rozległy katalog kar umownych lub kar za naruszenie drobnych proceduralnych zasad (w tym za niepłacenie lub zaleganie z opłatami franczyzowymi).
Kary umowne przewiduje się tylko w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych zasad współpracy franczyzowej (np. zasady poufności lub braku działalności konkurencyjnej).
Niezgodne z prawem jest też wymaganie kary umownej za niepłacenie (lub opóźnienie w płaceniu) zobowiązań finansowych, np. miesięcznych opłat franczyzowych.
-
Franczyzodawca nie chce przekazać Ci niektórych informacji o finansowych prognozach prowadzenia firmy na licencji.
Klarowne warunki współpracy to klucz do sukcesu we franczyzie. Prowadząc firmę na licencji franczyzodawcy nie jesteś jego pracownikiem, lecz wspólnikiem biznesowym. Wasze relacje powinny więc kształtować się na zasadzie uczciwego partnerstwa biznesowego.
-
Franczyzodawca daje Ci stuprocentową gwarancję sukcesu, nie stawiając żadnych wymagań.
W przewidywaniach biznesowych nigdy nie ma miejsca na stuprocentowy optymizm. Należy przygotować się, że nie wszystko może pójść po naszej myśli, że istnieje ryzyko finansowe (nawet minimalne), że trzeba odłożyć rezerwę pieniężną na pierwsze miesiące działalności, itp.
Kiedy franczyzodawca obiecuje jedynie “gruszki na wierzbie”, nie informując franczyzobiorcy o potencjalnych zagrożeniach, znaczy to, że nie podchodzi poważnie do sprawy i być może tuszuje “niewygodne” dla siebie fakty.
-
Franczyzodawca przedstawia Ci zbyt optymistyczne prognozy finansowe.
Najlepiej będzie, jeśli sam stworzysz finansowy plan działalności i oszacujesz prawdopodobne zyski i koszty prowadzenia firmy. Franczyza nie zarabia na siebie sama - do jej sukcesu niezbędne jest Twoje zaangażowanie, czas i pasja.
-
Franczyzodawca skupia się tylko na planach na przyszłość, a omija temat dotychczasowych osiągnięć firmy.
Warto poznać, jak do tej pory przebiegała działalność firmy, jakie są jej osiągnięcia, zasięg działalności; jakie jest doświadczenie samego właściciela. Każdemu przedsiębiorstwu zdarza się czasami “pomylić”. Ważne, aby tych pomyłek nie było w przeszłości zbyt wiele - ich duża ilość rodzi podejrzenia.
-
Franczyzodawca używa mało precyzyjnego języka, nie chce określić szczegółowo swoich i Twoich praw i obowiązków.
Będziesz się czuł bezpiecznie we franczyzie tylko wtedy, kiedy prawa i obowiązki obu stron umowy będą jasno i możliwie szczegółowo określone.
-
Franczyzodawca ma zły status prawny lub niewielką stabilność finansową.
Takie informacje możesz zweryfikować. Masz możliwość np. sprawdzić, czy firma nie znajduje się w żadnym z rejestrów dłużników (prowadzonych przez kilka krajowych Biur Informacji Gospodarczej).
Możesz też sprawdzić, czy nikt nie złożył skargi na danego franczyzodawcę w Polskiej Organizacji Franczyzodawców.
-
Franczyzodawca nie prowadzi/nie prowadził żadnej jednostki pilotażowej.
Czym jest jednostka pilotażowa? Zanim franczyzodawca ostatecznie przekształci swoją firmę we franczyzę, otwiera tzw. jednostkę pilotażową, czyli swego rodzaju “próbną”. Dzięki prowadzeniu jej minimum przez rok, sprawdza, czy poszczególne rozwiązania biznesowe, marketingowe i organizacyjne przynoszą korzyści w jego systemie franczyzowym i czy w ogóle stworzenie takiego systemu w przypadku tej firmy “działa”.
Funkcjonowanie takiej jednostki świadczy o tym, że franczyzodawca podchodzi do sprawy na poważnie i zależy mu nie tylko na swoim dobru, ale i dobru franczyzobiorcy (czyli Twoim!).
Jeśli franczyzodawca nie otworzył placówki pilotażowej, ciężko uwierzyć, że wchodzenie w daną franczyzę jest bezpieczne i generuje realne zyski.
-
Franczyzodawca nie ma jeszcze ani jednego franczyzobiorcy lub ma ich bardzo mało (jednego, kilku).
Z jednej strony - każdy przecież jakoś zaczynał. Może dany franczyzodawca prowadzi młodą, lecz szybko rozwijającą się, innowacyjną firmę o świetnych perspektywach.
Z drugiej strony trudno dogłębnie poznać franczyzę, która tak naprawdę jeszcze nie stała się franczyzą (zobacz punkt poprzedni). Warto zbadać, czy franczyzodawca rzeczywiście od niedawna planuje sprzedawać swoją licencję franczyzobiorcom, czy może do tej pory nikt lub prawie nikt nie zdecydował się na współpracę z nim, np. z powodu proponowanych przez niego złych warunków współpracy.
4. Przygotuj plan finansowy - zbadaj dostępne środki
Bardzo istotnym kryterium, które musisz wziąć pod uwagę w wyborze franczyzy dla siebie, są środki finansowe, którymi dysponujesz. Przeanalizuj, ile pieniędzy posiadasz (i ewentualnie ile pożyczki możesz wziąć). Wybór odpowiedniej franczyzy zależy w dużej mierze od Twoich możliwości finansowych.
Zakres cenowy franczyz jest bardzo szeroki - od kilku tysięcy złotych inwestycji wstępnej po kilkaset tysięcy lub nawet milion złotych (jak choćby w przypadku restauracji McDonald’s).
Droższymi - jeśli chodzi o inwestycję wstępną - franczyzami są franczyzy handlowe. Według danych PROFIT system®️ średnia kwota inwestycji we franczyzę handlową jest statystycznie dwukrotnie większa niż we franczyzę usługową (dane z 2017 r.).
Do stosunkowo tanich franczyz należą te z branży finansów i bankowości, turystyki (bez hoteli), usług dla biznesu i edukacji.
Drogimi franczyzami są np. te z branży gastronomicznej i odzieżowej. Wyjątkiem są tu m.in. mobilne punkty gastronomiczne (przyczepy, wózki, wyspy w galerii handlowej) i sklepy z odzieżą używaną.
Branża | Przeciętna kwota inwestycji w poszczególnych systemach w 2017 r. (mediana) | Średnia kwota inwestycji franczyzobiorcy (netto) w 2017 r. |
---|---|---|
finanse i bankowość | 10 000 zł | 14 590 zł |
turystyka (bez hoteli) | 17 500 zł | 22 930 zł |
usługi dla biznesu i internet | 11 000 zł | 50 420 zł |
edukacja | 11 500 zł | 40 860 zł |
gastronomia | 100 000 zł | 225 460 zł |
odzież i obuwie | 170 000 zł | 293 560 zł |
Dane wg Raportu o franczyzie w Polsce 2018 PROFIT system®️
Plan finansowy franczyzy
Wiarygodny franczyzodawca przekazuje Ci biznesplan franczyzy, w którą chcesz się zaangażować.
Mając informacje na temat finansowych uwarunkowań danej franczyzy i Twojej sytuacji finansowej, możesz dodatkowo stworzyć taki plan samemu bądź z doradcą finansowym. Twoje kalkulacje dadzą Ci trzeźwy osąd na temat realnych zysków, które otrzymasz z prowadzenia wybranego biznesu na licencji.
O tym, jak napisać plan finansowy firmy, przeczytasz tu: Jak sporządzić plan finansowy?
Naturalnie, w planie finansowym franczyzy trzeba korzystać z przewidywań i doświadczenia franczyzodawcy, który posiada wiedzę, jak rozwija się firma uruchomiona na jego licencji.
Głównym wydatkiem, który musi ponieść franczyzobiorca jest kwota inwestycji, włożonej w uruchomienie biznesu. Inwestycja w dużej mierze przeznaczana jest na zakup/najem lokalu, przystosowanie go do potrzeb firmy i zakup odpowiedniego wyposażenia.
Franczyzobiorca na początku płaci także jednorazową opłatę wstępną za przystąpienie do systemu franczyzowego.
W plan finansowy franczyzy trzeba wpisać elementy takie jak:
- wstępne koszty inwestycji
- opłata wstępna dla franczyzodawcy (za prawo do wykorzystywania know-how i znaku towarowego)
- koszty zakupu/najmu i przystosowania lokalu do działalności firmy
- koszty pierwszego zatowarowania (w przypadku franczyzy handlowej)
- koszty zakupu potrzebnego oprogramowania (franczyzodawca często daje nam dostęp do swojego oprogramowania, dzięki czemu koszty są mniejsze)
- rezerwa pieniężna na pierwsze miesiące działalności
- wkład własny ewentualnego kredytu zaciągniętego w celu uruchomienia firmy
- otrzymana kwota kredytu (jeśli taki wzięliśmy)
- miesięczne przychody i koszty funkcjonowania firmy
- koszty prowadzenia działalności (składki ZUS, księgowość, opłaty za internet, czynsz, itp.)
- koszty sprzedaży (wartość sprzedanych towarów/usług)
- przychody z działalności (pomniejszone o prowizję dla franczyzodawcy, jeśli ją pobiera)
- stała opłata franczyzowa dla franczyzodawcy (jeśli ją pobiera)
- składka na fundusz marketingowy (jeśli franczyzodawca ją pobiera)
- raty leasingowe (spłacanie sprzętu, pojazdów wziętych w leasing)
- raty ewentualnego kredytu zaciągniętego w celu uruchomienia firmy (z odsetkami)
Od obliczonego zysku brutto należy odjąć jeszcze podatek dochodowy. Wtedy otrzymujemy zysk netto, czyli kwotę, którą naprawdę zarabia firma.
Dwoma ważnymi punktami zwrotnymi w prowadzeniu biznesu franczyzowego są tzw. break even point (moment, w którym przychody zaczynają przewyższać bieżące koszty działalności) oraz moment, w którym zwróci się nam cała kwota inwestycji włożonej w uruchomienie biznesu.
Franczyzodawca może nam przedstawić prognozowany czas osiągnięcia break even pointu i zwrotu inwestycji. Pamiętaj, aby - mimo zaufania do franczyzodawcy - starać się w miarę możliwości konfrontować jego prognozy z realiami rynkowymi, jeśli chcesz być pewny, że są wiarygodne.
I - co ważne - że są wiarygodne na Twoim docelowym rynku - czyli przykładowo w mieście o liczbie 40 000 mieszkańców.
Tworząc finansowy plan uruchomienia franczyzy pamiętaj o uwzględnieniu dodatkowych środków pieniężnych, które będą zabezpieczeniem na pierwsze miesiące działalności.
W początkach działalności firma zazwyczaj jeszcze na siebie nie zarabia, a koszty przewyższają przychody. Aby czuć się bezpiecznie w takiej sytuacji, warto przed uruchomieniem biznesu odłożyć pewną sumę “na czarną godzinę.
Oferty franczyzodawców różnią się między sobą także w zakresie wymaganych opłat miesięcznych. Istnieje co najmniej kilka możliwości. Niektórzy franczyzodawcy pobierają co miesiąc opłaty franczyzowe o stałej kwocie. Niektórzy zaś pobierają prowizje od dochodów franczyzobiorcy (czyli kwota płacona franczyzodawcy zmienia się w zależności od dochodów franczyzobiorcy).
Częstym wydatkiem dla franczyzobiorcy jest składka na wspólny dla wszystkich placówek franczyzowych fundusz marketingowy.
Oprócz wymienionych kosztów, w planie finansowym należy uwzględnić bieżące koszty związane z prowadzeniem działalności, takie jak zakup towarów (we franczyzach handlowych, które nie działają w modelu depozytowym) czy wypłacanie pensji pracownikom.
Zarówno koszty, jak i prognozowane przychody trzeba wpisać w plan finansowy franczyzy, zanim podpiszemy umowę franczyzową - aby wiedzieć, czy warto wchodzić w daną franczyzę i czego możemy się spodziewać.
5. Przeczytaj dokładnie umowę franczyzową
Kiedy już zdecydujesz się na współpracę z wybranym franczyzodawcą, dokładnie przeanalizuj umowę, którą Ci proponuje.
To bardzo ważny moment, ponieważ podpisanie umowy franczyzowej zobowiązuje nas do przestrzegania wszystkich jej punktów. Jeśli znajdują się w niej zapisy “małym druczkiem”, których nie zauważymy lub które zbagatelizujemy, może nas to wiele kosztować (a zerwanie podpisanej umowy może kosztować jeszcze więcej).
Umowa franczyzowa jest zawierana na czas określony (np. kilka lat) lub nieokreślony (bez ustalonej z góry daty zakończenia współpracy). Istotne, abyś przed wejściem we franczyzę ocenił, czy czas trwania umowy pozwoli Ci na realny zarobek.
Nie chodzi tu tylko o całkowity zwrot wniesionej przez Ciebie we franczyzę inwestycji (wychodzisz wtedy “na zero”). Oszacuj, czy czas prowadzenia działalności pozwoli Ci osiągnąć większą kwotę, niż włożyłeś w biznes franczyzowy. Pomoże Ci w tym rzetelnie sporządzony plan finansowy (patrz punkt 4).
Na co szczególnie zwrócić uwagę w analizie umowie franczyzowej? Dowiesz się o tym w poradniku:
Umowa franczyzowa - jak wygląda i co powinna zawierać
Warto skorzystać z pomocy doświadczonego doradcy lub prawnika, który przeanalizuje z nami umowę, sprawdzi, czy jej zapisy są zgodne z prawem i czy ewentualnie należałoby coś w niej zmienić.
Nie bójmy się negocjować warunków umowy. Uruchomiona firma będzie nie tylko biznesem franczyzodawcy, ale i naszym. Pamiętajmy, aby jednak robić to w sposób przyjęty wśród “szanujących” się przedsiębiorców.
6. Znajdź lokal, przeprowadź rekrutację i promocję
Gdzie - czyli lokal dla franczyzy
To punkt, który właściwie jest już elementem funkcjonowania firmy na licencji. Dostosowanie i wyposażenie lokalu należy głównie do obowiązków (i wydatków) franczyzobiorcy.
Franczyzodawca wspiera go jednak (w zależności od zapisów w umowie) w znalezieniu odpowiedniej lokalizacji i wynegocjowaniu korzystnych warunków najmu/zakupu lokalu.
Przekazuje wytyczne dotyczące wystroju i sprzętu, który powinien znaleźć się w jednostce franczyzowej, może też dostarczyć plan stworzony przez architekta.
Jest to bardzo istotny element funkcjonowania firmy, ponieważ wszystkie placówki danego systemu franczyzowego posługują się jednym, spójnym wizerunkiem marki. To gwarantuje, że klient rozpoznaje markę i ufa naszej firmie, wiedząc, że jest ona częścią większej całości.
Z kim - czyli kogo zatrudnić
Na jakości zespołu pracowników nie warto oszczędzać. Starannie wybrana i wyszkolona kadra jest jednym z elementów przyciągających klienta.
Franczyzodawca oferuje franczyzobiorcy szkolenia dla pracowników firmy na licencji. Może także pomóc biorcy licencji już na etapie ich rekrutacji. Częsta rotacja kadry nie świadczy dobrze o firmie, dlatego już na wstępie warto “przyłożyć się” porządnie do kwestii pracowniczych.
Niektórzy franczyzodawcy wymagają od przyszłych franczyzobiorców “zwykłej” pracy przez krótki czas w firmie. Takie “sito rekrutacyjne” pozwala franczyzobiorcy zobaczyć, jak działa firma od podszewki i czego można wymagać od pracowników, a co trzeba im zapewnić.
Taki sposób “sprawdzania” franczyzobiorców sprawdza się np. w branży gastronomicznej, gdzie potencjalny franczyzobiorca zaczyna drogę do prowadzenia restauracji po prostu od zmywania naczyń.
Na jaką skalę - czyli jak promować
Aby rozpocząć działalność “z przytupem” należy promować nową placówkę firmy jeszcze przed jej otwarciem. W działaniach promocyjnych - podczas uruchamiania, a następnie w trakcie działania firmy - pomaga franczyzodawca. To zrozumiałe - ma on szerokie grono klientów w całym kraju i posiada dojście do różnych mediów.
Franczyzobiorca uiszcza (w zależności od ustaleń) comiesięczną opłatę na fundusz marketingowy, dzięki czemu jego placówka jest reklamowana w mediach ogólnopolskich “z centrali”.
Jeśli chodzi natomiast o mniejsze, lokalne media, za promocję i reklamę odpowiedzialny jest zazwyczaj franczyzobiorca. Może wychodzić ze swoimi inicjatywami (takimi jak np. konkurs w mediach społecznościowych, postawienie na krótki czas stoiska, które obsługują hostessy, itp.).
Franczyzobiorca ma wtedy do dyspozycji np. graficzne szablony, z których korzysta w trakcie promocji. Dawca licencji może pomóc w wydrukowaniu ulotek czy plakatów. Ma także prawo ingerować w treść i formę reklamy, nie może jednak zakazać reklamowania placówki przez franczyzobiorcę.
Dobra promocja jednej placówki to świetna inwestycja dla całej franczyzy.
Przed Tobą bardzo ważna decyzja o wejściu w biznes franczyzowy. Zanim zdecydujesz się na zostanie franczyzobiorcą, przeanalizuj wszystkie “za” i “przeciw”, aby potem nie żałować, lecz cieszyć się w pełni swoim biznesem na licencji.
Gotowe biznesplany
Planujesz założyć firmę?
Kup przykładowy biznesplan!
Cena już od: 29 zł
Zobacz listę biznesplanów ›lub
Zleć napisanie wniosku do Urzędu Pracy ›Oceń ten artykuł: