Numer IBAN - co to jest i do czego służy?
Co to jest numer IBAN?
IBAN (ang. International Bank Account Number) to międzynarodowy standard numeracji kont bankowych. Umożliwia on przelew środków na zagraniczne rachunki bankowe a także na otrzymywania środków z zagranicy na Twoje konto krajowe. Inaczej mówiąc numer IBAN jest unikalnym numerem, który opisuje bank i właściciela prowadzonego w nim rachunku w przelewach międzynarodowych.
Międzynarodowy numer rachunku bankowego IBAN został utworzony przez Europejski Komitet Standardów Bankowych w celu usprawnienia dokonywania płatności w Unii Europejskiej. Jest to przydatne dla każdego kto dokonuje przelewów zagranicznych, a zwłaszcza przedsiębiorców, którzy nierzadko borykają się z problemami różnych standardów bankowości.
Podanie kodu IBAN odbiorcy jest obowiązkowe przy przelewach typu SEPA (w tym do krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Islandii, Norwegii i Szwajcarii).
Obecnie numer IBAN w systemach bankowych jest używany w kilkudziesięciu krajach i terytoriach zależnych. Dotyczy to również Polski. Jednak aby zrozumieć to, jak funkcjonuje standard IBAN, sprawdźmy najpierw jak zbudowany jest krajowy rachunek bankowy.
Numer Rachunku Bankowego (NRB)
Numer Rachunku Bankowego (NRB) to polski standard numeracji rachunków bankowych. Numer rachunku bankowego składa się zawsze z 26 cyfr, zgodnie z poniższym schematem:
KK AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB
gdzie:
- KK - to 2 cyfry oznaczające sumę kontrolną całego numeru rachunku, którą określa się na podstawie pozostałych cyfr ciągu
- AAAAAAAA - to 8 cyfr, które oznaczają numer rozliczeniowy banku - umożliwiają one identyfikację danej placówki
- BBBBBBBBBBBBBBBB - to 16 cyfr oznaczających numer rachunku klienta. Łącznie te 24 cyfry składają się na tzw. BBAN, czyli Basic Bank Account Number - Podstawowy Numer Rachunku Bankowy.
ID instytucji identyfikuje bank, w którym posiadasz konto bankowe. Każdy bank posiada swój własny unikalny identyfikator. W poniższej tabeli przedstawiamy identyfikatory najpopularniejszych banków w Polsce:
| Identyfikator | Nazwa Banku |
|---|---|
| 1010 | Narodowy Bank Polski |
| 1020 | PKO BP |
| 1030 | Bank Handlowy (City Handlowy) |
| 1050 | Bank ING |
| 1140 | mBank |
| 1160 | Bank Millennium |
| 1240 | Bank Pekao |
| 1470 | Eurobank |
| 1750 | Raiffeisen Bank |
| 1870 | Nest Bank |
| 1910 | Deutsche Bank Polska |
| 1940 | Credit Agricole Bank Polska |
| 1950 | Idea Bank |
| 2030 | BGŻ BNP Paribas |
| 2490 | Alior Bank |
Uwaga! Numer rachunku bankowego w systemach bankowych zapisywany jest ciągiem, ale w formie papierowej w celu poprawy czytelności numer zostaje podzielony na bloki cyfr w następujący sposób: KK AAAA AAAA BBBB BBBB BBBB BBBB.
Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego - IBAN
Polskie numery rachunków bankowych są oznaczane zgodnie ze standardem IBAN. Co to oznacza? Oznacza to, że krajowy numer rachunku bankowego pozostaje taki sam z jedną zmianą - poprzedzony zostaje kodem PL. W takiej sytuacji numer IBAN ma następującą konstrukcję:
Przykład numeru IBAN: PL 60 3940 2030 0000 3940 0349 4444, gdzie:
PL to kod kraju, 60 to suma kontrolna, 3940 - ID banku, 203 - ID oddziału, 0 to cyfra kontrolna, a pozostałe cyfry 0000 3940 0349 4444 to indywidualny numer rachunku klienta.
Długość numeru IBAN zależy od kraju, w którym prowadzony jest dany rachunek bankowy, przy czym ciąg cyfr oznaczających numer IBAN musi posiadać jednakową liczbę znaków w obrębie danego terytorium. Zasadniczo, numer rachunku bankowego może mieć maksymalnie 30 znaków (liter lub cyfr). Liczba znaków będzie wynosić - przykładowo:
- dla Polski - 28 znaków
- dla Austrii - 20 znaków
- dla Norwegii - 15 znaków
- dla Francji - 27 znaków
- dla Belgii - 16 znaków
Jak sprawdzić poprawność numeru IBAN?
W internecie znajdziesz wiele narzędzi, które pozwolą Ci na zweryfikowanie poprawności numeru IBAN. Przedstawiamy, jak działa sam algorytm sprawdzania, czy numer IBAN jest prawidłowy.
Konstrukcja numeru IBAN wygląda następująco:
| PL | KK | AAAA AAAA | BBBB BBBB BBBB BBBB |
| kod kraju | suma kontrolna | numer rozliczeniowy banku | numer rachunku klienta |
Aby sprawdzić, czy numer IBAN jest poprawny wykorzystujemy pełny ciąg cyfr stanowiących ten numer - bez rozdzielania go spacjami. Następnie odcinamy cztery pierwsze znaki i przenosimy jest na koniec rachunku:
PLKKAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB à AAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBBPLKK
Kolejnym krokiem jest zamiana kodu kraju, czyli PL na postać numeryczną. Robimy to według następującej zasady - każda litera alfabetu ma przypisaną cyfrę: A - to liczba 10, B - 11, C - 12 i tak dalej aż do litery Z, która ma przypisaną liczbę 35.
Zgodnie z tą zasadą kod dla Polski będzie nosił numer 2521 (numer dla litery P to 25, a dla litery L 21). Po tej zamianie numer IBAN powinien wyglądać w następujący sposób:
AAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB2521KK
Następnie tą liczbę (numeryczny ciąg numeru rachunku bankowego) dzielimy przez 97. Kiedy reszta z działania wynosi 1, oznacza to, że suma kontrolna jest prawidłowa, więc sam numer IBAN również.
Przykład: sprawdźmy prawidłowość numeru IBAN dla następującego rachunku bankowego:
PL83101010230000261395100000
Po pierwsze sprawdzamy ile znaków posiada dany numer bankowy - wskazany tutaj ma 28 znaków, czyli liczba znaków jest prawidłowa.
Po drugie - zgodnie z algorytmem przenosimy 4 pierwsze znaki na koniec numeru. Otrzymujemy więc następujący ciąg: 101010230000261395100000PL83.
Po trzecie - zamieniamy PL na cyfry, przez co otrzymujemy: 101010230000261395100000252183.
Po czwarte - otrzymany numer dzielimy przez 97. Jeżeli reszta z dzielenia wynosi 1, to suma kontrolna i jednocześnie numer IBAN jest prawidłowy.
Podsumowanie
Międzynarodowy standard IBAN został wprowadzony w celu ujednolicenia struktury rachunków bankowych w obrębie danego kraju. Pozwala to na łatwą i sprawną weryfikację poprawności numeru rachunku. Warto również pamiętać, że krajowe numery rachunków bankowych w poszczególnych krajach mogą być zbudowane w odmienny sposób niż w Polsce - na przykład w Wielkiej Brytanii numery rachunków bankowych zbudowane są z ciągu liter i cyfr, a nie tylko cyfr.
Pamiętaj, żeby zawsze przed wysłaniem pieniędzy kontrahentowi sprawdzić poprawność jego numeru rachunku bankowego. Pozwoli Ci to na poprawne dokonanie przelewu z ograniczeniem ryzyka, że środki zostaną zwrócone na Twoje konto. Poza tym, istotne jest także poprawne podanie kontrahentowi swojego numeru IBAN, dzięki czemu będziesz krócej oczekiwać na przelew.
Oceń ten artykuł:
