Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Czym jest ryczałt ewidencjonowany?
Ryczałt ewidencjonowany to obok karty podatkowej uproszczona forma opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach działalności gospodarczej. Cechą charakterystyczną tej formy opodatkowania jest to, że opodatkowaniu podlegają przychody, a nie dochody. Oznacza to, że nie ma możliwości odliczania kosztów uzyskania przychodu.
Od przychodu możesz natomiast odliczyć:
- zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne,
- wypłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonane w roku podatkowym,
- wydatki na cele rehabilitacyjne - tzw. ulga rehabilitacyjna,
- wydatki na Internet - tzw. ulga internetowa,
- darowiznę na określone cele.
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają:
- przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych;
- otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze;
- przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów rolnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli:
- przetwarzanie produktów roślinnych i zwierzęcych i ich sprzedaż nie odbywa się przy zatrudnieniu osób na podstawie umowy o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze;
- jest prowadzona ewidencja sprzedaży;
- ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu, z wyłączeniem wody.
Kto może wybrać ryczałt?
Ryczałt nie jest formą opodatkowania dla wszystkich przedsiębiorców. Jest to forma przeznaczona przede wszystkim dla małych podmiotów, a jej zaletą jest na przykład uproszczona księgowość.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą zastosować:
- osoby fizyczne,
- przedsiębiorstwo w spadku,
- spółki cywilne osób fizycznych,
- spółki jawne osób fizycznych.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych możesz opłacać, jeżeli rozpoczynasz działalność gospodarczą i wybierzesz tę formę opodatkowania. Natomiast w przypadku gdy prowadzisz już swoją firmę i chcesz przejść na ryczałt, możesz to zrobić, jeżeli Twoje przychody w poprzednim roku nie przekroczyły równowartości 250 000 euro - zgodnie z kursem euro ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedzającego rok podatkowy.
Jeżeli rozpoczynasz działalność gospodarczą, formę opodatkowania wybierasz w za pośrednictwem wniosku o wpis do CEIDG. W przypadku gdy chcesz zmienić formę opodatkowania swojej firmy, musisz złożyć oświadczenie o wyborze ryczałtu do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Oświadczenie o wyborze ryczałtu jako formy opodatkowania możesz złożyć najpóźniej do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskasz pierwszy przychów albo do końca roku podatkowego (gdy pierwszy przychód uzyskasz w grudniu). Oświadczenie takie składa się raz i obowiązuje ono przez cały okres prowadzenia działalności, chyba że zechcesz zmienić formę opodatkowania swojej firmy.
Oświadczenia o wyborze ryczałtu nie musisz składać, jeżeli uzyskujesz przychody z najmu lub dzierżawy. Podczas pierwszej wpłaty zaliczki na ryczałt, urząd skarbowy uzna, że będziesz płacić podatek w tej formie.
Kiedy nie możesz stosować ryczałtu?
Opodatkowanie w formie ryczałtu poza tym, że jest ograniczone limitem przychodów, nie może być również zastosowane w stosunku do niektórych rodzajów działalności gospodarczej. Ryczałtu ewidencjonowanego nie możesz zastosować, jeżeli chcesz osiągać w całości lub w części przychody między innymi z:
- prowadzenia apteki,
- działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów),
- prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położnych, pielęgniarek, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny,
- działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
- działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
- pośrednictwa w sprzedaży hurtowej maszyn, urządzeń przemysłowych,
- pośrednictwa w sprzedaży hurtowej paliw, rud, metalu i chemikaliów,
- usług prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego.
Pełny katalog usług wyłączonych z możliwości opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym znajdziesz w załączniku nr 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym dostępnej na: prawo.sejm.gov.pl.
Ponadto nie możesz zastosować ryczałtu w przypadku, gdy w danym roku podatkowym zmieniasz działalność:
- z samodzielnej na prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
- ze spółki z małżonkiem na prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
- z prowadzonej samodzielnie przez małżonka na prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka - jeżeli przed zmianą oboje opłacali podatek dochodowy na zasadach ogólnych.
Uwaga! Nie możesz opodatkować swojej firmy ryczałtem, jeśli wykonujesz usługi na rzecz byłego pracodawcy, u którego wykonywałeś te same czynności, które będziesz wykonywał na jego rzecz przez swoją działalność gospodarczą.
Stawki podatku ryczałtowego
Stawki podatku ryczałtowego są różnej wysokości i zależą od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Obecnie obowiązujące stawki znajdziesz w poniższej tabeli.
| Stawka | Zastosowanie |
|---|---|
| 20% | Przychody osiągane w zakresie wolnych zawodów - czyli działalności wykonywanej osobiście przez lekarzy, lekarzy dentystów, weterynarzy, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarek, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny. |
| 17% | Przychody ze świadczenia usług: · reprodukcji komputerowych nośników informacji · pośrednictwa w sprzedaży hurtowej samochodów osobowych i furgonetek prowadzonej przez Internet i w formie tradycyjnych · parkingowych · związanych z zakwaterowaniem · wydawniczych · zarządzania nieruchomościami na zlecenie · wynajmu i dzierżawy · fotograficznych · poradnictwa dla dzieci dotyczącego problemów edukacyjnych |
| 12,5% | Przychody z tytułu najmu, jeżeli roczne dochody z najmu przekraczają 100 000 zł - ryczałt opłaca się od nadwyżki przychodów ponad tę kwotę |
| 8,5% | Przychody m.in. z: · działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% · z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych osób o podobnym charakterze do kwoty 100 000 zł |
| 5,5% | Przychody m.in. z: · działalności wytwórczej · robót budowlanych · sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej · znaczków pocztowych |
| 3% | Przychody m.in. z: · działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości 1,5% alkoholu · odsetek od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą · usług związanych z produkcją zwierzęcą, sprzedaż ryb z własnych połowów |
| 2% | Przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób innych niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu |
Możliwe jest jednoczesne zastosowanie kilka różnych stawek. Gdy podatnik nie prowadzi ewidencji w sposób zapewniający ustalenie przychodów dla każdego rodzaju działalności, ryczałt wynosi 8,5% przychodów, a jeśli stawka normalnie byłaby wyższa - stawka wynosi 20% lub 17%.
Rozliczenie ryczałtu z urzędem skarbowym
Zasadniczo ryczałt jest płacony miesięcznie. Wówczas ryczałt musisz opłacać do 20 dnia miesiąca następującego po upływie miesiąca, za który ryczałt ma być opłacony. Przykładowo, jeżeli masz do opłacenia ryczałt za lipiec - musisz zapłacić go do 20 sierpnia. Inaczej jest z płatnością podatku za grudzień - w tym przypadku musisz zapłacić do końca miesiąca.
Gdy Twoje przychody w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 25 000 euro, możesz obliczać i dokonywać wpłat podatku kwartalnie. W takim przypadku o wyborze rozliczenia kwartalnego musisz poinformować urząd skarbowy w zeznaniu podatkowym za rok, w którym zastosowałeś rozliczenie kwartalne.
Każdy podatnik ma obowiązek złożenia w urzędzie skarbowym zeznania rocznego o wysokości uzyskanego przychodu w roku podatkowym, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zeznanie roczne składa się na formularzu PIT-28 w terminie do 31 stycznia następnego roku podatkowego. Rozliczając roczny ryczałt, nie masz możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem ani jako osoba samotnie wychowująca dziecko.
Księgowość przy ryczałcie ewidencjonowanym
Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą ma obowiązek prowadzenia księgowości swojej firmy. To samo dotyczy przedsiębiorców, którzy wybrali ryczałt jako formę opodatkowania.
Jeżeli chcesz być ryczałtowcem, będziesz musiał posiadać i przechowywać dowody z zakupu towarów oraz prowadzić:
- ewidencję przychodów,
- wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Ewidencje oraz dowody, na podstawie których dokonujesz do niej wpisów oraz dowody zakupu, powinieneś przechowywać w miejscu wykonywania działalności albo w biurze rachunkowym, któremu zostało powierzone prowadzenie ewidencji.
Ewidencja przychodów
Ewidencję przychodów musisz prowadzić już od dnia, od którego zaczynasz stosowanie opodatkowania w formie ryczałtu.
Zapisów w ewidencji dokonuje się na podstawie:
- faktur,
- faktur VAT RR,
- rachunków oraz dokumentów celnych,
- w przypadku sprzedaży bez faktur - na podstawie wystawionego na koniec dnia dowodu wewnętrznego, w którym w jednej kwocie jest wykazana wartość tych przychodów za ten dzień,
- gdy korzystasz z kasy fiskalnej - zapisów w ewidencji dokonujesz na podstawie danych z raportów dobowych lub miesięcznych skorygowanych o kwoty mające wpływ na wysokość przychodów.
Wzór ewidencji został określony w załączniku do rozporządzenia w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów, które znajdziesz na: prawo.sejm.gov.pl.
Z obowiązku prowadzenia ewidencji przychodów możesz być zwolniony, jeżeli prowadzisz ewidencję VAT i spełniasz następujące warunki:
- dane wykazane w tej ewidencji pozwolą na wyodrębnienie z obrotów przychodów dla celów ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
- po zakończeniu każdego miesiąca, w terminie do 20 dnia, sporządzić zestawienie, w którym wykażesz przychodu na podstawie danych zawartych w tej ewidencji, z uwzględnieniem różnic między obrotem a przychodem.
Wykaz środków trwałych
Wykaz środków trwałych możesz prowadzić zarówno w formie tradycyjnej, jak i elektronicznej. Powinien on zawierać takie dane jak:
- liczba porządkowa,
- data nabycia,
- data przyjęcia do używania,
- określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,
- określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,
- symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
- wartość początkowa,
- stawka amortyzacyjna,
- zaktualizowana wartość początkowa,
- data likwidacji oraz jej przyczyna albo data zbycia środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Zapisów w wykazie należy dokonywać najpóźniej w tym miesiącu, w którym przyjąłeś dane środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do używania.
Plusy i minusy opodatkowaniem ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Każda forma opodatkowania ma swoje plusy i minusy. Do zalet opodatkowania ryczałtem należy zaliczyć:
- niższa stawka dla niektórych rodzajów działalności, co będzie szczególnie atrakcyjne dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych bądź podatkiem liniowym. Ryczałt wybierają więc najczęściej te osoby, które mogą skorzystać z niskim stawek podatku;
- uproszczona księgowość - w tej formie wystarczy prowadzić ewidencję przychodów, na podstawie której wylicza się należny podatek;
- możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej, ulgi internetowej oraz odliczenia od przychodu składki zdrowotnej w wysokości 7,75% wymiaru tej składki.
Natomiast do minusów tego rodzaju opodatkowania zalicza się:
- brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu. Dla podatnika, który ponosi duże koszty, ryczałt może okazać się nieopłacalny;
- brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko;
- brak możliwości skorzystania z ulgi na dzieci.
Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie czy ryczałt jest opłacalną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Ocena opłacalności zależy od konkretnej sytuacji podatnika. Jeżeli koszty uzyskania przychodu nie są wysokie, a możesz skorzystać z ryczałtu, to ta forma prawdopodobnie będzie Ci się opłacać. Jeżeli jednak koszty są duże, warto rozważyć inną formę opodatkowania, w której możesz odliczyć te koszty, a dodatkowo skorzystać z ulg podatkowych.
Oceń ten artykuł:
