Zaliczka na podatek dochodowy - czym jest i jak ją obliczać?

Ostatnia aktualizacja: 2020-01-06  |  Średni czas czytania: 05:40
Będąc przedsiębiorcą opodatkowanym na zasadach ogólnych masz obowiązek obliczać i wpłacać zaliczki na podatek dochodowy. Musisz to robić co miesiąc, chyba że spełniasz wymogi do wpłacania zaliczek kwartalnie. Czym jest zaliczka na podatek dochodowy i jak ją obliczać - o tym dowiesz się czytając dalej ten artykuł.
Zaliczka na podatek dochodowy - czym jest i jak ją obliczać?

Co to jest zaliczka na podatek dochodowy i jakie są jej formy?

Zaliczka na podatek dochodowy to jeden z podstawowych obowiązków podatnika opodatkowanego na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej lub podatkiem liniowym. Jest to obowiązek polegający na wpłacaniu do odpowiedniego organu podatkowego ustalonej wcześniej zaliczki na podatek. Należy to zrobić w odpowiednim i ustalonym z góry terminie.

Jako podatnik będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, zaliczki na podatek dochodowy możesz opłacać:

  • miesięcznie,
  • kwartalnie,
  • w sposób uproszczony.

Zaliczki miesięczne

Zaliczki miesięczne na podatek dochodowy możesz opłacać, jeśli jesteś podatnikiem opodatkowanym skalą podatkową lub podatkiem liniowym oraz prowadzisz podatkową księgę przychodów i rozchodów. Jest to najpowszechniejsza forma zapłaty podatku dochodowego.

Zaliczki miesięczne wpłaca się do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który płacisz zaliczkę. To samo dotyczy miesiąca grudnia, chyba że do upływu terminu zapłaty zaliczki złożysz zeznanie roczne - PIT 36 i wpłacisz wynikający z niego podatek.

Zaliczki kwartalne

Zaliczki kwartalne na podatek dochodowy należy opłacać do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, za który jest opłacana. Taką formę opłacania zaliczek możesz wybrać jeżeli:

  • rozpocząłeś w danym roku działalność gospodarczą
  • oraz jesteś małym podatnikiem (tzn. wtedy gdy wartość przychodu ze sprzedaży w poprzednim roku wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyła równowartości 1 200 000 euro)

Przykład:
Pan Jan wybrał w 2020 roku kwartalną formę wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Pierwszą zaliczkę ma obowiązek obliczyć i wpłacić do 20 kwietnia 2020 r.

Zaliczkę za ostatni kwartał należy zapłacić do 20 stycznia następnego roku. Nie musisz tego robić, jeżeli przed upływem tego terminu złożysz w urzędzie skarbowym deklarację PIT 36L oraz zapłacisz wynikający z rocznej deklaracji podatek.

Zaliczki uproszczone

Zaliczki uproszczone na podatek dochodowy to metoda, z której możesz skorzystać opłacając wyłącznie zaliczki miesięczne. Jednak nie jest ona dostępna dla wszystkich przedsiębiorców. Nie możesz skorzystać z zaliczek uproszczonych jeśli:

  • rozpocząłeś działalność gospodarczą w danym lub poprzednim roku podatkowym,
  • otworzyłeś działalność gospodarczą dwa lata temu, ale w poprzednim roku wykazałeś w zeznaniu rocznym stratę podatkową albo dochód był mniejszy lub równy kwocie 8 000 zł,
  • otworzyłeś działalność gospodarczą trzy lata albo więcej lat temu, jednak w zeznaniach rocznych za ostatnie dwa lata wykazałeś stratę albo dochód mniejszy lub równy kwocie 8 000 zł.

Zaliczki uproszczone na podatek dochodowy ustalane są w odmienny sposób w porównaniu z zaliczkami miesięcznymi lub kwartalnymi. Ich ustalanie zależy od wysokości dochodu w roku poprzednim albo jeszcze wcześniejszym. Jest to kwota stała przez cały rok i stanowi 1/12 podatku obliczonego od dochodu wskazanego w złożonym już zeznaniu rocznym. Od tak ustalonej zaliczki uproszczonej masz prawo odliczyć obniżoną stawkę zdrowotną.

Wybierając uproszczoną formę zaliczek musisz pamiętać, że niezależnie od tego, czy w danym roku podatkowym będziesz ponosił straty, czy nie - i tak do jego końca będziesz musiał opłacać zaliczki w wyznaczonej wysokości. Przy takiej formie nie możesz również odliczać od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne.

Wybór lub zmiana metody opłacania zaliczek na podatek dochodowy

Jeśli chcesz wybrać metodę opłacania zaliczek na podatek dochodowy lub zmienić metodę wcześniej wybraną, możesz zrobić to na dwa sposoby:

  • elektronicznie - przez aktualizację formularza CEIDG, dostępnego na stronie internetowej CEIDG: http://ceidg.gov.pl
  • albo przez pisemne zawiadomienie o wyborze wybranej metody uiszczania zaliczek.

Jeśli dopiero otwierasz własną działalność gospodarczą, o wyborze metody opłacania zaliczek na podatek dochodowy możesz zdecydować nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczęcie działalności. Wyjątkowo możesz to zrobić w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Metoda opłacania zaliczek, którą wybierzesz jest ważna do końca roku i jeśli jej nie zmienisz również w kolejnych latach prowadzenia Twojej działalności gospodarczej. Metoda opłacania zaliczek możesz zmienić do 20 lutego tego roku, w którym ma już obowiązywać nowa, wybrana metoda opłacania zaliczek.

Uwaga! O wyborze metody, jaką będziesz opłacał zaliczki na podatek dochodowy musisz poinformować urząd skarbowy. Nie musisz tego robić co roku, jeśli jej nie zmieniasz. Jeżeli jednak zdecydujesz się na zmianę tej metody, musisz o tym fakcie zawiadomić urząd skarbowy.

Jak obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy?

Obowiązek wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy powstaje od miesiąca lub kwartału, w którym dochody osiągnięte od początku roku przekroczyły tak zwaną kwotę wolną od podatku, czyli kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz najniższej stawki podatkowej. W 2020 r. kwota ta wynosi - 8 000 zł.

Skala podatkowa

Jeśli jesteś przedsiębiorcą opodatkowanym na zasadach skali podatkowej, zaliczkę na podatek dochodowy musisz wyliczyć w następujący sposób:

Krok 1. W pierwszej kolejności musisz od kwoty przychodu liczonego od początku roku odjąć koszty, które poniosłeś w tym okresie w celu uzyskania tego przychodu. W ten sposób otrzymasz kwotę uzyskanego dochodu.

Krok 2. Następnie, od uzyskanej kwoty dochodu odejmij stratę z poprzednich lat oraz sumę zapłaconych składek ZUS na ubezpieczenie społeczne. Dochód ten możesz pomniejszyć również inne odliczenia, które Ci przysługują - na przykład darowizny czy wydatki na cele rehabilitacyjne. Otrzymaną kwotę zaokrąglij do pełnych złotych - jest to Twoja podstawa opodatkowania.

Krok 3. Wysokość podstawy opodatkowania ma wpływ na wysokość stawki podatkowej, którą zostaniesz objęty. W podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązują dwie stawki:

17%

Obowiązuje dla tych osób, które w danym roku nie przekroczyły dochodu w wysokości 85 528 zł.

Wówczas podstawę opodatkowania należy pomnożyć przez 17%, dzięki czemu otrzymasz podatek od którego należy odjąć kwotę zmniejszającą podatek według skali podatkowej

32%

Obowiązuje po przekroczeniu 85 528 zł dochodu rocznie. Obliczanie należnego podatku następuje w takim przypadku w dwóch krokach:

1. obliczamy podatek należny z pierwszego progu podatkowego, czyli 17% z 85 528 zł i odejmujemy kwotę zmniejszającą podatek

2. od nadwyżki obliczamy podatek według stawki 32%, a następnie otrzymany wynik dodajemy do podatku otrzymanego z pierwszego progu.

Podstawa odliczenia podatku* Podatek
Do 85 528 zł 17% minus kwota zmniejszająca podatek
Powyżej 85 528 zł 14 539,76 zł podatku + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł minus kwota zmniejszająca podatek
Kwota zmniejszająca podatek w 2020 r.
Podstawa opodatkowania Kwota zmniejszająca podatek
do 8 000 zł 1 360 zł
od 8 000 zł do 13 000 zł 1 360 zł - [834,88 zł x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) / 5000 zł]
od 13 000 zł do 85 528 zł 525,12 zł
od 85 528 zł do 127 000 zł 525,12 zł - [525,12 zł x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) / 41 472 zł]
od 127 000 zł 0 zł

* Stan na 2020 rok.

Krok 4. Po obliczeniu podatku, możesz od niego odjąć opłacone od początku roku składki ZUS na ubezpieczenie zdrowotne. Dzięki temu otrzymasz podatek należny od początku roku.

Krok 5. Od podatku należnego od początku roku odejmij sumę należnych zaliczek za poprzednie miesiące. W ten sposób otrzymasz kwotę należnej zaliczki na podatek za dany miesiąc lub kwartał.

Krok 6. Na samym końcu należną zaliczkę na podatek dochodowy zaokrąglij do pełnych złotych. Uzyskaną kwotę należy wpłacić do urzędu skarbowego.

Uwaga! Od stycznia 2019 roku nastąpiły zmiany w opłacaniu zaliczek z tytułu umowy o pracę oraz umów jej równoważnych. Od tej pory zaliczkę pobiera się:

  • za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w zakładzie pracy nie przekroczył górnego progu skali - dochodu uzyskanego w danym miesiącu;
  • za miesiące, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w zakładzie pracy przekroczył pierszy próg skali podatkowej - od dochodu uzyskanego w miesiącu, w którym przekroczył tą kwotę i 32% od nadwyżki;
  • w miesiącach z nadwyżką - 32% od nadwyżki.

Jako płatnik zaliczek podatku dochodowego będziesz musiał obliczać tę część wynagrodzenia pracownika, która opodatkowana jest stawką oraz tej, która opodatkowana jest już stawką 32%.

Podatek liniowy

Sposób obliczania zaliczki na podatek dochodowy przy opodatkowaniu podatkiem liniowym jest podobny do sposobu na zasadach ogólnych. Należy to robić w sposób następujący:

Krok 1. Od kwoty przychodu uzyskanego od początku roku, odejmij koszty poniesione przez ten czas w celu jego uzyskania. Otrzymana kwota to dochód.

Krok 2. Od kwoty dochodu odejmij stratę z lat ubiegłych oraz sumę zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Otrzymaną kwotę zaokrąglij do pełnych złotych. Jest to podstawa Twojego opodatkowania.

Krok 3. Otrzymaną podstawę opodatkowania pomnóż przez 19% (stan na 2020 r.), czyli stawkę podatku liniowego. Otrzymana kwota to kwota podatku.

Krok 4. Od kwoty podatku odejmij sumę zapłaconych od początku roku składek na ubezpieczenie zdrowotne. Dzięki temu otrzymasz podatek należny.

Krok 5. Od kwoty podatku należnego odejmuj sumę należnych zaliczek za poprzednie miesiące. Tym samym otrzymasz kwotę należnej zaliczki za dany miesiąc lub kwartał.

Krok 6. Otrzymaną zaliczkę zaokrąglij do pełnych złotych. Jest to kwota, którą musisz wpłacić do urzędu skarbowego.

Zaliczka na podatek poniżej 1 000 zł

Obecnie przedsiębiorca zwolniony jest z obowiązku wpłaty zaliczki na podatek dochodowy, gdy należna zaliczka (albo zaliczki) nie przekracza 1 000 zł. W związku z tym, nie musisz wpłacać zaliczki, jeśli podatek należny po pomniejszeniu o sumę zaliczek już wpłaconych nie przekracza 1 000 zł. Jeżeli przekracza - wpłacie podlega cała kwota, czyli różnica między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek wpłaconych od początku roku.

Przykład:
Pani Iwona prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Podatek dochodowy rozlicza w okresach miesięcznych. W styczniu zaliczka na podatek wyniosła 500 zł, co oznacza, że pani Iwona nie wpłaca jej do urzędu skarbowego. W lutym natomiast zaliczka wyniosła 700 zł, co oznacza, że pani Iwona musi zapłacić do urzędu równowartość obu zaliczek, tj. 1 200 zł. Oczywiście wpłata nie jest obciążona odsetkami za opóźnienie, bowiem pani Iwona w poprzednim miesiącu nie miała obowiązku wpłaty zaliczki.

Zaliczka na podatek 0 zł

Jeżeli wartość obliczonej przez Ciebie zaliczki na podatek dochodowy wynosi 0 zł to oczywiście nic nie wpłacasz do urzędu skarbowego oraz nie masz obowiązku informowania o tym organów podatkowych.

Oceń ten artykuł:


Zobacz także artykuły podobne:

Przydatne linki: