Wybierz formę opodatkowania firmy
Podstawą opodatkowania w przypadku podatków dochodowych jest "dochód". Czym jest dochód z podatkowego punktu widzenia?
Dochodem jest przychód (czyli to, co powinno wpłynąć do kasy firmy, korzyści, które uzyskałeś z prowadzonej działalności) pomniejszony o koszty jego uzyskania (czyli, np. o to, co firma musiała zakupić i zainwestować aby wyprodukować i sprzedać dany produkt).
Można zapisać tę zależność następującym wzorem:
Dochód = Przychód - Koszty uzyskania tego przychodu
Więcej na temat czym jest przychód oraz dochód znajdziesz w artykule: Czym różni się przychód, obrót i dochód?
Co jeśli zarobisz mniej niż wyniosą koszty, które poniosłeś w danym roku, co często zdarza się w pierwszym roku prowadzenia firmy? - o tym dowiesz się w dalszej części artykułu.
Rodzaje podatków dochodowych
Podatki dochodowe możemy podzielić ze względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej i jej formę prawną. Rozpoczynając swój biznes w formie jednoosobowej działalności gospodarczej lub w formie spółki cywilnej albo osobowej (spółka jawna, komandytowa lub partnerska) masz prawo wybrać formę opodatkowania swoich dochodów. Wyróżniamy następujące formy opodatkowania:
- PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych - podatkiem tym rozliczają się osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, spółki cywilne oraz spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna)
- CIT - podatek dochodowy od osób prawnych - podatek przeznaczony do rozliczeń osób prawnych oraz niektórych jednostek nie mających osobowości prawnej
- RPE - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - możliwa forma rozliczeń dla osób fizycznych i niektórych spółek osobowych
- Karta podatkowa - dedykowana osobom fizycznym prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą lub wspólników spółki cywilnej
Jeśli chcesz założyć działalność gospodarczą przeczytaj również artykuły:
- Co oznacza brutto i netto
- Co to jest numer NIP firmy, jak sprawdzić NIP PL i UE?
- Ile wynoszą składki ZUS dla przedsiębiorcy oraz mały, preferencyjny ZUS dla nowych firm
- Co to jest numer REGON oraz rejestr REGON?
- Jak napisać biznesplan?
- Jak napisać plan marketingowy?
Podatek PIT
Skrót PIT oznacza podatek dochodowy od osób fizycznych. Podatek ten pobierany jest w formie zaliczek, które wpłacamy do Urzędu Skarbowego co miesiąc lub raz na kwartał. Z obowiązku tego podatnik powinien wywiązać się do 20 dnia następnego miesiąca (lub kwartału). Do końca kwietnia składamy do skarbówki zeznanie PIT za ubiegły rok, w którym uwzględnia się wszystkie przychody, koszty i ulgi, które odnotowaliśmy w ciągu całego roku oraz wyliczamy nasz ostateczny długo wobec fiskusa. W przypadku gdy wpłacone przez nas w ciągu roku zaliczki przewyższają podatek, który powinniśmy zapłacić - przysługuje nam zwrot nadwyżki. W przeciwnym razie, gdy należny podatek jest finalnie wyższy niż zaliczki, które wpłacaliśmy, musimy dopłacić brakującą kwotę.
Można wyróżnić dwie najpopularniejsze formy podatku PIT: na zasadach ogólnych oraz linowy.
Więcej o podatku PIT dla osób prowadzących własną firmę przeczytasz w artykule:
PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych dla osób prowadzących działalność gospodarczą
PIT na zasadach ogólnych
Podatek dochodowy PIT na zasadach ogólnych - w tym przypadku dochody z prowadzania swojej firmy kumulujesz z innymi swoimi dochodami osiągniętymi w ciągu roku (jeżeli takie masz) oraz wyliczasz należny podatek korzystając z wszystkich dostępnych ulg od dochodu (np. przekazane przez Ciebie darowizny) oraz ulg od podatku (np. ulga rodzinna, w przypadku kiedy posiadasz dzieci lub koszty kwalifikowane, kiedy inwestujesz w nowe technologie).
W Polsce obowiązują dwa progi podatkowe. Przekraczając dany próg podatkowy, nie płacisz podatku od całego Twojego dochodu - jedynie od tej części dochodów, które przewyższają daną kwotę. Jeśli Twoje dochody nie przekraczają 85 528 zł rocznie mieścisz się w pierwszym progu podatkowym wynoszącym 17% (stan na 2020 r.). Jeśli natomiast przekraczasz tą kwotę, jednocześnie wchodzisz w drugi próg wynoszący 32% (stan na 2020 r.) (32% podatku jest płacone dopiero od środków powyżej wskazanego limitu).
W przypadku kiedy Twoje dochody roczne w 2018 będą na poziomie niższym niż 8 000 zł, nie zapłacisz podatku. Jest to tak zwana kwota wolna od podatku. Nie zwalnia Cię ona jednak ze złożenia zeznania rocznego w postaci PITu. Masz również możliwość stosowania pewnych odliczeń od podatku np. odliczenie podatkowe z tytułu posiadania dzieci.
Co jeśli zarobisz mniej niż wyniosą koszty, które poniosłeś w danym roku, co często zdarza się w pierwszym roku prowadzenia firmy? Z podatkowego punktu widzenia poniesiesz stratę, a od straty nie płaci się podatku. Dodatkowo, jeżeli wybierzesz opodatkowanie PIT, będziesz mógł tę stratę odliczyć sobie od dochodu w ciągu kolejnych lat, w których odnotujesz zysk, co wpłynie na to, że zapłacisz mniejszy podatek.
Na przykład, załóżmy że przedsiębiorca w roku 2016 poniósł stratę w wysokości 3 000 zł. Kolejny rok okazał się być dla niego bardzo korzystny i uzyskał dochód w wysokości 6 000 zł. W rozliczeniu za 2017 r. przedsiębiorca ten będzie mógł odliczyć sobie od tego dochodu maksymalnie 50% straty z roku poprzedniego, czyli 1 500 zł. Oznacza to, że jego dochód do opodatkowania za 2017 r. będzie wynosił 4 500 zł (6 000 zł - 1 500 zł). Mniejszy dochód do opodatkowania wpłynie na zapłacenie w tym roku mniejszego podatku. Kolejne 50% straty będzie mógł on odliczyć od dochodu w przeciągu następnych 4 lat.
Podsumowując, podatek PIT na zasadach ogólnych wylicza się w następujący sposób: obliczamy przychody z działalności gospodarczej i następnie odejmujemy od nich koszty uzyskania tego przychodu. Otrzymujemy dochód z działalności gospodarczej. Następnie do tego dochodu dodajemy inne dochody osiągnięte w ciągu roku. Powstaje w ten sposób całościowy dochód roczny. Od tego dochodu odejmujemy składkę na Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz wszystkie ulgi od dochodu. W ten sposób uzyskujemy naszą podstawę obliczenia podatku. Tę podstawę mnożymy przez odpowiednią stawkę opodatkowania (17% lub 32%). W rezultacie otrzymujemy podatek, od którego przysługuje nam jeszcze odliczenie składki na Narodowy Fundusz Zdrowia oraz odliczenie ulg od podatku. Końcowy wynik jest już naszym ostatecznym długiem podatkowym. Można przedstawić to za pomocą schematu:
dochód z działalności gospodarczej = przychody z działalności gospodarczej - koszty poniesione w celu uzyskania tych przychodów dochód roczny = dochód z działalności gospodarczej + dochody z innych źródeł podstawa obliczenia podatku = dochód roczny - składka ZUS - pełen pakiet ulg od dochodu podatek = podstawa obliczenia podatku x stawka podatkowa (17% lub 32%) PIT roczny (ostateczny dług podatkowy) = podatek - składka NFZ - inne ulgi od podatku
PIT liniowy
Liniowy podatek dochodowy PIT warto wybrać jeśli Twoje dochody nie mieszczą się w pierwszym progu podatkowym i są wyższe niż 85 528 zł. Rozliczając podatek w ten sposób, możesz trochę zaoszczędzić. W tym przypadku zapłacisz 19% (stan na 2020 r.) od przychodów pomniejszonych o koszty oraz składki społeczne, zamiast 32% (II próg podatkowy). Podatek liniowy bowiem jest stały i niezależny od kwoty Twoich dochodów. Może on jednak pozbawić Cię prawa do ulg podatkowych oraz wspólnego rozliczenia się ze współmałżonkiem lub samotnie wychowanym dzieckiem oraz ulg podatkowych. W przypadku PITu liniowego, dochody osiągnięte w ramach prowadzenia biznesu są odseparowane od innych dochodów, nie kumulujemy ich z pozostałymi naszymi dochodami.
Mechanizm naliczania tego podatku można przedstawić następująco:
dochód z działalności gospodarczej = przychody z działalności gospodarczej - koszty poniesione w celu uzyskania tych przychodów podstawa obliczenia podatku = dochód z działalności gospodarczej- składka ZUS - niektóre ulgi od dochodu podatek = podstawa obliczenia podatku x stawka liniowa (19%) PIT z działalności gospodarczej = podatek - składka NFZ
Ważne! Pamiętaj, że spółka kapitałowa (spółka z.o.o., akcyjna) jest podwójnie opodatkowana. Najpierw podatek od osiągniętego dochodu płaci spółka jako osoba prawna (CIT). Potem ten opodatkowany już zysk spółki dzielony jest pomiędzy wspólników, którzy również muszą zapłacić swój podatek dochodowy (PIT). W spółkach osobowych zysk wypracowany przez spółkę jest opodatkowany wyłącznie podatkiem PIT.
Podatek CIT
Jeśli postanowisz prowadzić swoją firmę w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, będziesz zobowiązany płacić podatek CIT. W Polsce obowiązują dwie stawki CIT, które wynoszą 19% (stan na 2020 r.) i 9% (stawka preferencyjna w przypadku małych firm - firm których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą podatku VAT nie przekroczyła w poprzednim roku 1,2 mln euro).
Konstrukcja podatku CIT jest bardzo zbliżona do konstrukcji podatku PIT, chociaż w przypadku CIT bierzemy pod uwagę jedynie dochody firmy i nie kumulujemy ich z naszymi. Zeznanie podatkowe składamy jako firma, ponieważ spółki kapitałowe posiadają osobowość prawną, co znaczy, że są całkowicie odrębnym podmiotem od swoich właścicieli.
Bardzo ważne jest to, że spółka z.o.o. i spółka akcyjna są podwójnie opodatkowane. Najpierw podatek od osiągniętego dochodu płaci spółka jako osoba prawna (CIT), a następnie opodatkowany już zysk spółki dzielony jest pomiędzy wspólników, którzy również muszą zapłacić swój podatek dochodowy (PIT).
- CIT - podatek dochodowy od osób prawnych.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej. Dotyczy tylko przedsiębiorców o zeszłorocznych przychodach mniejszych niż 644 640 zł (za rok 2016), a limit przychodów uprawniający do kwartalnego rozliczania ryczałtu: 107 440 zł na rok. Ponadto, ryczałt dotyczy jedynie tych rodzajów działalności gospodarczej, które zostały wymienione w ustawie. Podstawową do naliczenia podatku jest nie dochód, ale przychód, bez możliwości pomniejszania go o koszty jego uzyskania. Możesz za to od tego przychodu odjąć prawie wszystkie ulgi, które przysługują w podatku PIT, np. składki ZUS, czy darowiznę.
Stawki podatku uzależnione są od rodzaju działalności jaką prowadzisz. Wynoszą one: 20%, 17%, 8,5%, 5,5% i 3%.
20% stawka ryczałtowa dotyczy:
- przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów m.in. lekarzy, tłumaczy, nauczycieli
- umowy najmu, podnajmu,dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze - odnośnie przychodów powyżej równowartości 4 000 euro
17% stawka ryczałtowa dotyczy:
- pośrednictwa w sprzedaży pojazdów mechanicznych, pośrednictwa w sprzedaży części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych
- świadczenia usług hotelarskich, parkingowyc, fotograficznych i w zakresie programowania
- obsługi centrali wzywania radio-taxi
- organizatorów i pośredników turystycznych
- zarządzania nieruchomościami
- pozyskiwania personelu
- dezynfekcji i tępienia szkodników
- organizowania wystaw, targów;
8,5% stawka ryczałtowa dotyczy:
- najmu i dzierżawy do kwoty stanowiącej równowartość 4 000 euro (od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20% przychodów)
- działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%
- działalności polegających na wytwarzaniu przedmiotów (wyrobów) z materiału powierzonego przez zamawiającego
- usług związanych z prowadzeniem przedszkoli
- prowizji uzyskanej przez komisanta ze sprzedaży na podstawie umowy komisu
- prowizji uzyskanej przez kolportera prasy na podstawie umowy o kolportaż prasy
- konserwacji i naprawy maszyn biurowych, księgujących i liczących,
- prowadzenia przedszkoli
- zwalczanie pożarów i zapobiegania pożarom
- działalności związanej z ogrodami botanicznymi i zoologicznymi
5,5% stawka ryczałtowa dotyczy:
- działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton
- uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów
3% stawka ryczałtowa dotyczy:
- działalność gastronomiczna, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu
- działalności usługowej w zakresie handlu (sprzedaż nabytych produktów i towarów)
- działalności rybaków morskich i zalewowych w zakresie sprzedaży ryb i innych surowców z własnych połowów, z wyjątkiem konserw oraz rezerw z ryb i innych surowców z połowów
- odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (poza nieruchomościami, które są opodatkowane podatkiem 10%)
- usług związanych z produkcją zwierzęcą (z wyjątkiem usług weterynaryjnych)
Możliwe jest opłacanie ryczałtu według jednej z powyższych stawek albo według kilku - jeśli działalność jest różnorodna.
Mechanizm naliczania ryczałtu można przedstawić następująco: podstawa obliczenia podatku = przychód - ulgi od dochodu ryczałt = podstawa obliczenia podatku x stawka liniowa (20%, 17%, 8,5%, 5,5% lub 3%) ryczałt od przychodów ewidencjonowanych roczny = ryczałt - ulgi od podatku
Karta podatkowa
Karta podatkowa to najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej. Korzystając z niej Twój obowiązek dokumentacji jest zredukowany do minimum - jesteś zwolniony z prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych czy ustalania zaliczek na podatek dochodowy. Na żądanie klientów musisz jedynie wydawać rachunki i faktury.
Jeśli chodzi o sam sposób ustalania podatku kluczowe jest tu określenie zakresu prowadzonej firmy, miejscowości, w której będziesz działać a także podanie danych zatrudnionej pracowników. Na podstawie tych danych, właściwy dla Ciebie urząd skarbowy wydaje decyzje, w której określa wysokość podatku w formie karty podatkowej odrębnie na każdy rok podatkowy.
Na podatek dochodowy w formie karty podatkowej możesz się zdecydować jeśli prowadzisz działalność:
- usługową lub wytwórczo-usługową
- usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%
- usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem
- gastronomiczną (jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%)
- w zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu
- w zakresie usług rozrywkowych
- w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach (jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%)
- w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego
- w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych
- w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi
- w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny
Mimo całej swojej prostoty, ta forma ma kilka zastrzeżeń. Korzystając z niej nie możesz korzystać z pracy osób, które nie są zatrudnione na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów. Nie możesz także prowadzić innej formy pozarolniczej działalności gospodarczej oraz wytwarzać wyrobów, które byłyby opodatkowane podatkiem akcyzowym. Wykluczone jest także prowadzeni przez małżonka podatnika działalności w tym samym zakresie.
Porównanie podatków dochodowych
Zanim wybierzesz sposób rozliczenia powinieneś rozważnie przekalkulować, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie najbardziej opłacalna. Dla ułatwienia decyzji możesz skorzystać z tabelki:
Porównanie podatków dochodowych | ||||
---|---|---|---|---|
podatek | PIT klasyczny | PIT liniowy | Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych | Karta podatkowa |
zakres podmiotowy | wszyscy przedsiębiorcy oprócz spółek kapitałowych | wszyscy przedsiębiorcy oprócz spółek kapitałowych | przedsiębiorcy o zeszłorocznych przychodach mniejszych niż 644 640 zł | wyselekcjonowani przedsiębiorcy o niewielkich rozmiarach działalności |
podstawa opodatkowania | dochód | dochód | przychód | nie ma podstawy (wysokość z góry ustalana przez fiskus) |
stawki | 17% lub 32% | 19% | 3%,5,5%,8,5%,17%,20% w zależności od rodzaju działalności | stawki kwotowe, określone przez fiskus |
Czy można potrącić koszty? | tak | tak | nie | nie |
ulgi | cały pakiet | wybrane (np. ZUS, NFZ, koszty kwalifikowane) | cały pakiet oprócz ulgi rodzinnej i kosztów kwalifikowanych | tylko NFZ |
dokumentacja działalności | pełna ewidencja | pełna ewidencja | ewidencja przychodów | ewidencja zatrudnienia |
preferencyjne obliczanie podatku z małżonkiem lub jako samotny opiekun | tak | nie | nie (z wyjątkiem ryczałtu od najmu i dzierżawy) | nie |
Gotowe biznesplany
Planujesz założyć firmę?
Kup przykładowy biznesplan!
Cena już od: 29 zł
Zobacz listę biznesplanów ›lub
Zleć napisanie wniosku do Urzędu Pracy ›Oceń ten artykuł: