Jednoosobowa działalność gospodarcza

Ostatnia aktualizacja: 2017-03-24  |  Średni czas czytania: 07:32
Jednoosobowa działalność gospodarcza to najpopularniejsza forma prawna prowadzenia własnej firmy. Jak wskazuje jej nazwa – polega ona na prowadzeniu przedsiębiorstwa przez osobę fizyczną. Taka forma prawna firmy ma wpływ na jej kształt, na koszty założenia działalności gospodarczej, dalszego jej prowadzenia, opodatkowanie, koszty ZUS, czy ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa.
Jednoosobowa działalność gospodarcza

Zalety i wady jednoosobowej działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza - jest to najprostsza i jednocześnie najtańsza forma prowadzenia działalności gospodarczej, a jej rejestracja jest całkowicie darmowa. Ponadto, przy rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej - wystarczy jedna wizyta w urzędzie gminy lub urzędzie miasta, co więcej firmę możesz również założyć przez internet.

Jednoosobowa mała firma jest rejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Przy tej formie prawnej prowadzenia działalności gospodarczej nie istnieją żadne wymagania kapitałowe - nie ma określonego minimalnego progu pieniędzy, które musisz posiadać, aby móc zarejestrować własną firmę (takie wymogą są w przypadku niektórych innych form prawnych np. spółka z o.o.).

To, że właściciel jest sam sobie sterem, żeglarzem i okrętem pociąga za sobą wiele oczywistych plusów, takich jak niezależność, czy możliwość samodzielnego decydowania o rozwoju swojej firmy. Sytuacja ta pociąga też za sobą pewne minusy, czyli przede wszystkim to, że za wszystkie zobowiązania firmy przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem, bez żadnych ograniczeń. Ponadto, samodzielne prowadzenie firmy może ograniczać kapitał, który miałoby się do dyspozycji, gdyby założyło się z kimś spółkę. Ponadto, jednoosobowa działalność gospodarcza opiera się na konkretnej osobie - w związku z tym nie ma możliwości prowadzenia tej firmy po śmierci jej właściciela (obecnie jednoosobowa działalność gospodarcza nie podlega dziedziczeniu).

Zalety firmy jednoosobowej:

  • niskie koszty założenia działalności gospodarczej
  • nie ma progu kapitału, który trzeba mieć, żeby założyć firmę
  • szybkość i prostota w założeniu i likwidacji firmy
  • możliwość wyboru spośród wszystkich form opodatkowania
  • uproszczona forma ewidencji księgowej

Wady firmy jednoosobowej:

  • odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania związane z prowadzeniem firmy jednoosobowej
  • ograniczone zasoby majątkowe i rzeczowe
  • istnienie i rozwój firmy oparte jest na jednej osobie

Nazwa dla jednoosobowej działalności gospodarczej

Nazwa dla firmy jednoosobowej powinna składać się z dwóch części - z części, która wymagana jest przez przepisy prawne oraz z części, która może być dowolnie dobrana, np. może to być jakieś fantazyjne słowo.

Przedsiębiorca występuje w obrocie gospodarczym pod swoim imieniem i nazwiskiem. Prawdziwe w tym kontekście jest powiedzenie: firma to ja. Do swojego imienia i nazwiska możesz dodać część marketingową mówiącą o rodzaju wykonywanej przez Ciebie działalności lub jakieś fantazyjne słowo.

Na przykład:
„Usługi remontowe Jan Nowak”, „Reklama-Mix Adam Potocki” czy „Magdalena Kowalska usługi kosmetyczne Bądź Piękna”.

Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?

Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest dosyć proste - dzięki zasadzie jednego okienka nie musisz indywidualnie kontaktować się z każdym urzędem. Wystarczy wypełnić tylko jeden wniosek i już możesz cieszyć się własną firmą. Ponadto formalności związanych z założeniem firmy jednoosobowej są bezpłatne.

W zakresie wypełnienia wniosku masz kilka możliwości. Wniosek o rejestrację własnej firmy możesz wypełnić w wersji papierowej i złożyć osobiście w odpowiednim urzędzie, możesz wypełnić go również online, korzystając z formularza dostępnego na stronie CEIDG ceidg.gov.pl, a następnie udać się do Urzędu i potwierdzić swój wniosek podpisem. W tym przypadku wypełniony wniosek jest przechowywany w systemie przez 7 dni od daty jego wypełnienia. Jeżeli posiadasz profil zaufany e-PUAP lub bezpieczny podpis elektroniczny to możesz założyć firmę bez konieczności wizyty w urzędzie gminy. Od 2017 r. istnieje jeszcze jedna opcja - można założyć firmę przez telefon. Usługa telefonicznej rejestracji działalności gospodarczej dostępna jest pod numerem 801 055 088. Usługa ta polega na tym, że dzwonisz i podajesz swoje dane konsultantowi, który uzupełnia za Ciebie wniosek, a następnie podaje Ci kod, z którym musisz osobiście zgłosić się do odpowiedniego urzędu miasta lub gminy. Urzędnik, używając kodu, wyszukuje w bazie Twój wniosek i drukuje go, Ty jedynie musisz złożyć na nim podpis i gotowe - Twoja mała firma jest zarejestrowana.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - wybór formy opodatkowania

Jeszcze przed złożeniem wniosku CEIDG-1 będziesz musiał wybrać formę opodatkowania podatkiem dochodowym, ponieważ we wniosku będziesz musiał podać, z jakiej formy opodatkowania chcesz korzystać.

Do wyboru masz cztery formy opodatkowania: podatek PIT progresywny (na zasadach ogólnych), PIT liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i kartę podatkową. Wybór ryczałtu i karty podatkowej będzie ograniczony przez rodzaj działalności i przychody, które będziesz osiągał, ale o tym przeczytasz przy charakterystyce każdej z tych form opodatkowania.

PIT progresywny (na zasadach ogólnych) - polega na pobraniu podatku od wyliczonego dochodu. Dochód to nic innego jak przychody pomniejszone o koszty. Oczywiście jeżeli nie uzyskasz przychodów, które pokryją koszty Twojej działalności, to nie zapłacisz podatku dochodowego. Ponadto, w przypadku tej formy opodatkowania będziesz mógł skorzystać z różnego rodzaju ulg podatkowych, np. ulgi na dzieci, czy ulgi internetowej, a także wspólnego rozliczania się z małżonkiem lub jako samotny opiekun dziecka.

W podatku tym obowiązują dwie stawki: 17% (stan na 2020 r.) oraz 32% (stan na 2020 r.) dla dochodów wyższych niż 85 528 zł, dlatego, jeżeli będziesz osiągał wyższe dochody, ta forma opodatkowania może okazać się już nieopłacalna.

Podatek liniowy - podatek ten zbudowany jest na tej samej zasadzie, co podatek PIT progresywny, ale obowiązuje w nim jednolita stawka 19% (stan na 2020 r.) niezależnie od tego, jak wysokie są Twoje dochody. Dodatkowo tak jak w przypadku zasad ogólnych - jeżeli nie osiągnie się żadnego przychodu, nie zapłaci się podatku. Jak to zwykle bywa, coś za coś. Wybierając ten podatek zyskasz na niezmiennej stopie podatku, ale utracisz prawo do korzystania z ulg podatkowych i wspólnego rozliczania się z małżonkiem lub dzieckiem.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (RPE) - jak sama nazwa wskazuje, RPE jest płacony od przychodów, a nie od dochodów, co oznacza, że nie możesz odliczyć od niego kosztów swojej działalności. Wybierając tę opcję, decydujesz się na jedną z pięciu zasadniczych stawek: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20% od przychodów. Stawka, która będzie Cię obowiązywać, zależy od rodzaju wykonywanej działalności.

Karta podatkowa - jest to najprostsza forma opodatkowania, zarezerwowana dla bardzo małych biznesów. Polega na tym, że naczelnik urzędu skarbowego sam ustala wysokość należnego podatku, biorąc pod uwagę przede wszystkim rodzaj i miejsce wykonywanej działalności. W tym przypadku żadnego znaczenia nie będą miały przychody, które będziesz osiągał. Tak jak już było wspomniane, wysokość podatku będzie uzależniona od:

  • ilości mieszkańców miejscowości, gdzie zarejestrowano działalność,
  • rodzaju usług wykonywanych przez jednoosobową działalność gospodarczą: lista działalności, które mogą korzystać z karty podatkowej, możesz znaleźć w Ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (ustawę możesz znaleźć tutaj: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981440930)

Mimo całej swojej prostoty, ta forma opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej ma kilka zastrzeżeń. Wybierając tę formę opodatkowania swojej jednoosobowej działalności gospodarczej, nie będziesz mógł zatrudniać pracowników na umowę o pracę oraz korzystać z usług innych przedsiębiorstw i zakładów. Nie możesz także prowadzić innej formy pozarolniczej działalności gospodarczej oraz wytwarzać wyrobów, które byłyby opodatkowane podatkiem akcyzowym. Wykluczone jest także prowadzeni przez Twojego małżonka działalności w tym samym zakresie.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - kody PKD

PKD to skrót od nazwy Polska Klasyfikacja Działalności, która odpowiada za klasyfikację działalności gospodarczych, realizowanych przez różnego rodzaju podmioty gospodarcze. Kody PKD mają wiele funkcji, ale tą najważniejszą jest systematyzacja podmiotów gospodarczych na potrzeby REGON.

Zakładając swoją jednoosobową działalność gospodarczą, będziesz musiał we wniosku CEIDG-1 podać kody PKD odpowiadające rodzajowi działalności, którą chcesz wykonywać.

Jak wypełnić wniosek CEIDG-1?

Jak już była mowa, żeby uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej, należy wypełnić formularz CEIDG-1 i złożyć we właściwym urzędzie miasta lub gminy. Co ważne, druk CEIDG należy złożyć nie tylko  przy zakładaniu nowej firmy, ale też w przypadku zmiany wpisu do ewidencji, zawieszenia, wznowienia czy zaprzestania działalności gospodarczej.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - numer REGON

Rejestr REGON, do którego wpisywane są wszystkie przedsiębiorstwa to Krajowy Rejestr Urzędowych Podmiotów Gospodarki Narodowej. Stanowi źródło informacji na temat podmiotów gospodarczych działających na terenie kraju. Numer REGON używany jest przede wszystkim za źródło informacji używanych do badań statystycznych.

Czy musisz złożyć wniosek o wydanie numeru REGON? Na szczęście, w przypadku zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej nie musisz składać osobnego wniosku o nadanie takiego numeru, ponieważ wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o nadanie numeru REGON. Informacja o nadaniu Ci numeru REGON powinna przyjść pocztą na Twój adres podany we wniosku CEIDG-1.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - numer NIP

Numer NIP, czyli Numer Identyfikacji Podatkowej jest potrzebny w kontaktach z Urzędem Skarbowym.

Nie musisz składać odrębnego wniosku o nadanie numeru NIP, ponieważ wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o nadanie tego numeru. Informacja o nadaniu NIP wydawana jest najpóźniej następnego dnia roboczego po dniu, w którym wpłynął wniosek. Jeżeli w czasie zakładania swojej działalności posiadasz już numer NIP, to nie zostanie Ci nadany nowy numer, ale Twój istniejący już numer stanie się numerem NIP Twojej działalności gospodarczej.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - składki ZUS

Wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o zgłoszenie Cię do ZUS jako płatnika składek. Na podstawie wniosku ZUS za Ciebie sporządzi niezbędne zgłoszenie na formularzu ZUS ZFA.

Jednak to nie koniec Twoich obowiązków - w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności musisz zgłosić siebie do ubezpieczeń. W tym celu musisz wypełnić druk ZUS ZUA (jeżeli chcesz podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym) lub ZUS ZZA (jeżeli chcesz opłacać tylko składkę zdrowotną, bo jesteś ubezpieczony społecznie z innego tytułu, np. z tytułu umowy o pracę).

Składki ZUS mają to do siebie, że musisz je opłacać każdego miesiąca, niezależnie od tego, czy osiągnąłeś jakikolwiek przychód - są stałym i dosyć wysokim kosztem firmy.

Istnieją preferencje dla początkujących przedsiębiorców. Preferencja polega na tym, że przez pierwsze 24 miesiące, liczone od dnia rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej,młody przedsiebiorca płaci tzw. "Mały ZUS", czyli zmniejszone, preferencyjne składki ZUS.

Ulga ta niestety nie będzie przysługiwać przedsiębiorcom, którzy w ramach swojej działalności świadczą te same usługi na rzecz byłego pracodawcy, które świadczyli przez dwa lata przed dniem rozpoczęcia tej działalności oraz osobom, które w okresie 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej prowadziły już inną działalność gospodarczą.

Jednoosobowa działalność gospodarcza - firmowe konto bankowe

Zakładając własną firmę, musisz pomyśleć o założeniu dla niej odrębnego konta bankowego. Banki prześcigają się obecnie w ofertach dla osób zakładających swoją działalność.

Co powinieneś wziąć pod uwagę, wybierając konto bankowe dla własnej firmy? Firmowe konto bankowe powinno być przede wszystkim wygodne w obsłudze oraz dysponować skuteczną i sprawną obsługą klienta. Kolejną ważną kwestią są opłaty, przede wszystkim opłaty za prowadzenie konta, za kartę do bankomatu, za wykonywanie przelewów, czy wypłatę pieniędzy z bankomatu.

Ile kosztuje założenie i prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej?

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej jest całkowicie bezpłatna. Pozostałe koszty założenia własnej firmy mogą być związane z uzyskaniem jakichś konkretnych pozwoleń lub licencji w przypadku, np. działalności związanej z żywnością lub ze sprzedażą alkoholu.

Jeżeli chodzi o prowadzenie, to nie ma jednoznacznej i prostej odpowiedzi na pytanie o koszty. Wszystko zależy od tego, co będziesz robił w ramach swojego biznesu. Możesz, np. otworzyć internetowy biznes, dla którego nie trzeba będzie ponosić kosztów wynajęcia biura, bo będziesz pracował w swoim własnym domu. W innych przypadkach należy wziąć pod uwagę zakup licencji, wynajem bądź kupno lokalu, koszty księgowości, koszty zakupu maszyn, urządzeń, komputerów, niezbędnych materiałów biurowych. Są też takie rodzaje działalności, na które trzeba ponieść bardzo duże nakłady początkowe na zakup niezbędnych maszyn i materiałów, np. w działalności produkcyjnej. Jak widzisz - wielkość kosztów zależy od tego, czym chcesz się zajmować.

Gotowe biznesplany

Gotowe biznesplany

Planujesz założyć firmę?
Kup przykładowy biznesplan!

Cena już od: 29 zł

Zobacz listę biznesplanów  ›

lub

Zleć napisanie wniosku do  Urzędu Pracy  ›

Oceń ten artykuł:


Zobacz także artykuły podobne:

Znajdź urząd

Lista urzędów dla wybranych miejscowości

Baza kodów PKD

(Aktualna Polska Klasyfikacja Działalności)

Kody PKD ›
Gotowe biznesplany

Gotowe biznesplany

Planujesz założyć firmę?
Kup przykładowy biznesplan!

Cena już od: 29 zł

Zobacz listę biznesplanów  ›

lub

Zleć napisanie wniosku do   Urzędu Pracy  ›

Przydatne linki: